Çocukların sık sık ifade ettiği bir durum babaların öfkeli veya sinirli olduğudur. Bireysel görüşmelerde çocukların oyunlarında, resimlerinde, hayallerinde oldukça baskın bir etkisi olduğu görülebilir. Özelikle zamanının büyük bölümünü anneyle geçirmek zorunda bırakılan çocuklar aynı şekilde eğer ihtiyaçlarının çoğunluğu anne tarafından karşılanıyorsa (oyun, yemek v.b. ) giderek babadan uzaklaşabilirler. Bunlarla birlikte babalarının yüz ifadelerini algılayış biçimleri de çocukların babalarıyla aralarına mesafe koymalarına neden olabilir.

Çocuk eğer babayı sürekli sinirli, öfkeli, kızgın olarak görüyor ya da algılıyorsa bunu kendisine yönelik algılayıp babadan uzaklaşabilir. Bu durum babayla giderek iletişimin kopmasına neden olabileceği gibi anneye de tüm sorumluluğu yüklemesi nedeniyle zorlayıcı ve yıpratıcı olabilir. Ev ortamında babaların, çocukla olumlu iletişim kurduğu saatleri ve çocukla ilgili sorumlulukları ne oranda paylaştığıyla ilgili farkındalık geliştirmesi yani sürekli olarak bu konularda ne durumda olduğunu kendine sorması yardımcı olabilir. Çocukların sinirli olarak algıladıkları babalarıyla ilgili olumsuz duygular geliştirmeleri de mümkündür.

Çocuğun babasının sinirli olmasını sevgisizlik olarak algılaması da söz konusudur. Çocuk; babam sürekli kızgın, anneme veya bana bağırıyor, araba sürerken bile herkese kızıyor, hep kızgın bakıyor, benimle oynamak istemediği için sürekli tv izliyor gibi düşünceler oluşturabilir. Bu düşüncelerin etkisiyle çocuk, babası ile olan iletişimini farkında olarak ya da olmadan şekillendirebilir. Sonuç olarak babadan korkma, babadan uzak durma, tedirginlik, edilgen ve çekingen davranışlar sergileme gibi neticeler yaşanabilir.

Kişilik Gelişiminde Baba

Etkin bir baba rolü çocukların her türlü gelişimlerine olumlu yönde katkıda bulunacaktır. Babanın çocuğu ile ilişki kurma biçimi çocuğun kişiliğini etkiler.

Örneğin, aşırı otoriter tavır ve ilgisizlik çocukların utanç, çekingenlik gibi kişilik özellikleri geliştirebilmelerine neden olabiliyor. İlgili ve sevgi dolu bir tavır ise çocukların sosyal uyum yeteneklerinin artmasına, liderlik özellikleri geliştirebilmelerine etki ediyor.

Babanın sağlıklı otorite sağlayamadığı, disiplinsiz ve aşırı hoşgörülü bir tutumda olması ise çocukların bazı uyum ve davranış bozuklukları yaşama olasılığını arttırıyor.

Çocuklar babalarının sinirli veya öfkeli olduğunu nasıl ifade ediyorlar?

• Babam hep kızgın bakıyor sanki.
• Çok zamanlarda gülmek istemiyor, genellikle sinirli ya da düşünür halde oluyor
• Babam bağırarak konuşuyor bazen
• Bir şeyi yanlış yaptığımda onun yanından hemen kaçmazsam bana kızacağını biliyorum
• Babama göre annem de ben de hep yanlış yapıyoruz.
• Babam evdeki işlerle ilgilenmiyor çünkü anneme yardım ederse sinirleniyor.
• Babam sanki her zaman gülmeden durması gerekirmiş gibi ciddi duruyor.
• Babamı mutlu edebilecek kadar iyi bir çocuk olamadığım için böyle sinirli.
• Oyun oynamayı hiç sevmiyor üstelik hiç beni oynamaya çağırmıyor hep ben onu çağırıyorum.
• Benim sıkıcı olduğumu sanıyor çünkü benimle oynamak istemiyor.
• Ben baba baba dersem de her zaman beni duymuyor, sürekli tekrar edersem belki beni duyuyor belki de yine duymuyor, eğer duymazsam o da konuşmaz diye duymamak istiyor, çünkü benimle konuşmayı sevmiyor, saçma konuşuyorum diye bana sinir oluyor.
• Babam anneme bağırıyor ve kızıyor bunun nedeni benim. Anneme, annem beni doğurup dünyaya getirdiği için kızıyor, benim yüzümden annemi de sevmiyor.
• Babam eğer okulda tembel olursam bana daha da çok kızar, çünkü beni sadece güzel şeyler yaptığım zaman seviyor.
• Ben de büyüdüğüm de babama kızmak istiyorum onun şimdi bana yaptıklarını o zaman babama hep anlatıp kızabilirim.

Psikolojik Danışman Fatma Kırımlı Taşkın