Ailenizin mutluluğunun reçetesi nedir? Mutluluğu yakalayabilmek için gerekli olan ve hemen yanı başınızda bulunan unsurlar konusunda ne kadar çok şey biliyorsunuz? Okumaya devam etmeden önce, sizi ve ailenizi mutlu kılması muhtemel şeyleri rahatlıkla ifade edip edemediğinizi bir düşünün ve sonra aşağıdaki tabloyu doldurmaya başlayın.

• Sizi iyi hissettiren şeyler
• Sizi kötü hissettiren şeyler
• Değiştirmek istediğiniz şeyler

Pozitif düşünceler, kendimi kötü hissetmemi durduracak gibi gözükmüyor.

Düşünceler, hisler ve eylemler birbirini etkiler. Bazen düşünceleriniz yerine davranışlarınızı değiştirmeye çalışmanız, kendinizi daha iyi hissetmeye başlamanız için pozitif deneyimlere neden olabilir. Depresyondaki insanlar kendilerini pasif ve çaresiz hissetmeye eğilimlidirler.

Kendinize sormanız gereken soru şudur: “Kendimi bu kadar berbat hissetmeseydim, ne gibi şeyler yapıyor olurdum?” Bu sorunun ardından, yanıtlarınızdan iki tanesini seçin ve kendinizi başlamak için hazır hissetmeseniz bile onları sistematik olarak gerçekleştirmek için düzenlemeye koyulun.

Eğer davranış ve düşüncelerinizi düzenlemek için harcadığınız çaba, içinde bulunduğunuz ruh hali üzerinde hâlâ bir etki yapmıyorsa, depresyonunuz ciddileşmiş ve doktorunuzdan yardım istemenin zamanı gelmiş olabilir.

Kendimi sevmiyorum.

Bu tam bir “yumurta mı tavuktan, tavuk mu yumurtadan çıkar” durumudur. Depresyondaki insanlar, kendileri, içinde yaşadıkları dünya ve gelecek hakkında doğru ve açık bir yöntemle düşünememe eğilimindedirler: Bu depresyonun düşünceleriniz üzerindeki etkisinden başka bir şey değildir.

Eğer kendinizi dibe vurmuş gibi hissetmeye devam ediyorsanız, kendinizin işe yaramaz veya zavallı olduğunuzu öne sürecek “kanıtlar” bulacak ve negatif iddialarınızla çelişen tüm bilgilere kıymet vermeyeceksinizdir.

Kimse tamamıyla kötü olamaz; dolayısıyla bütün bu tüketici açıklamalar yerine, kendinizin veya diğer insanların kişiliğinizde sevdikleri veya takdir ettikleri yönlerin neler olduğunu bulmaya çalışın. Daha da iyisi, ailenize ve arkadaşlarınıza sizde gördükleri şeyleri anlatmalarını isteyin. Yaşadığınız güçlüklerin bir listesini hazırlayın ve kendinizde gördüğünüz olumsuz imajı oluşturan deneyim veya ilişkileri tam ve eksiksiz olarak belirleyip belirleyemediğinizi görmeye çalışın. Eğer hâlâ sonuç alamıyorsanız, bir danışman veya psikologla bu konular üzerinde konuşmanız size yardımcı olabilir.

Değişimden korkuyorum.

Değişim ürkütücüdür, ancak aynı şekilde kaçınılmazdır da. Ama aynı zamanda heyecan verici ve bir yetişkin olmamız için de gerekli bir durum olduğunu unutmayın. Ele aldığınız herhangi bir değişimin olumlu ve olumsuz yönlerine daha yakından bakmayı deneyin: Bu değişim nasıl işime yarayabilir? Nasıl beni olumsuz etkileyebilir? Durumun getirebileceği potansiyel avantajlara sıkı sıkıya tutunun.

“Resmin tamamı”nı kaybetmemeye çalışın. Üzerine düşündüğünüz değişim, karşınızdaki resmin tamamı içinde nasıl bir öneme sahip? Gerçekleşebilecek en kötü şey ne olabilir? Geride bıraktığınız şeylerden, hayatınızın sonunda pişman olabilir misiniz?

Diğer tüm derin kaygılar gibi değişim korkusu da, birileriyle paylaştığınızda çok daha kolay başa çıkılabilecek bir şeydir. Böylece, durumu bir başkasının bakış açısından ve daha mantıklı bir şekilde görebilirsiniz. Susan Jeffer’in “Feel the Fear and Do it Anyway - Korksan da Vazgeçme” (1997) adlı kitabı, bu konuyla uğraşanlar için hayli yararlı bir okuma olacaktır.

Arkadaş edinemiyorum.

Bu konuda yapabileceğiniz muhtemelen en iyi şey, aynı tür etkinliklerde bulunduğunuz kişilerle düzenli bir ilişki kurmanıza yardım edecek ilgi veya hobiler edinmektir. Bu üzerinizdeki baskıyı kaldırır ve bir şeyler üzerine otomatik olarak konuşmanızı sağlar. Kendinizi cesur hissediyorsanız, güvendiğiniz insanlarla sizi diğer insanlardan uzaklaştıran yönlerinizi saptamak için bir sohbet de gerçekleştirebilirsiniz.

Sosyal ilişkilerde yaşanan kaygı, insanların bazen işlerin daha da çıkmaza girmesini sağlayacak stratejiler geliştirmesine (göz teması kurmamak gibi) neden olur. Bu konuda size olumsuz etkide bulunan, geride bırakmak istediğiniz alışkanlıklarınız varsa veya özgüveninizi geliştirmeye ihtiyaç duyuyorsanız, sosyal yeteneklerinizi ilerletecek eğitim kurslarının da büyük bir yararı olabilir.

Yaptığım hiçbir şey beni mutlu etmiyor.

Bu tam bir klinik depresyon cümlesidir. Gerçekten her şeyi denediniz mi veya gerçekte bu inancınız mı sizi mutlu olmaktan alıkoyuyor? Bu konuda büyük sıkıntı çeken ama şimdi böyle düşünmeyen sayısız insan var. Bunun için atacağınız ilk adım yardım aramak olacaktır.

İyi bir doktor, değerlendirmeye almış olabileceğiniz olasılıklar hakkında size tavsiyelerde bulunabilir. Eğer gerçekten bu şekilde düşünüyorsanız, kendinize bir sorununuz olduğunu itiraf edin ve bu konuda doktorunuzu görevlendirin. Ne kaybedersiniz ki?