Beyin kanaması; beyni besleyen damar duvarının yırtılması sonucu kanın beyin içine sızması ve beyin dokusunu tahrip etmesi nedeniyle oluşan çok ciddi bir tablo. Günlük yaşam kalitesini oldukça düşüren aşırı sıcaklar özellikle aşırı kilolu ve yüksek tansiyonlu hastaların beyin kanaması geçirmelerine neden olabiliyor. Üstelik sanılanın aksine sadece ileri yaştaki kişiler değil, altta kanamayı kolaylaştıran anevrizma veya arteriovenöz malformasyon gibi hastalığa sahip, ancak bunun farkında olmayan gençler de aşırı sıcaklar yüzünden beyin kanaması geçirebiliyor.  

Nöroşirürji Uzmanı Dr. Ali Genç beyin kanamasını aslında önlenebilir bir hastalık olduğuna dikkat çekerek, “Özellikle sıcaklığının 32 dereceyi ve nem oranının yüzde 67'yi geçtiği havalarda daha dikkatli olun ve güneş ışınlarının yeryüzüne dik olarak geldiği 10.00-16.00 saatleri arasında dışarıya çıkmayın. Bu mümkün değilse elinizden su şişesini eksik etmeyin ve düzenli olarak yudum yudum su içmeye özen gösterin. Çünkü önlem alınmadığında sıcak çarpması denen durum çok hızlı gelişiyor ve semptomlar ortaya çıktığında kişi kendini korumak için geç kalmış oluyor.” uyarısında bulunuyor.

En önemli neden vücudun susuz kalması

Beyin kanamasına yol açan en önemli faktör, vücudun susuz kalması ve ısı dengesinin bozulması. Güneş altında özellikle yüksek nemli ortamda kalındığında vücut ısısı artıyor, ciltten terleme ve doğrudan buharlaşma yoluyla su atılıyor. Vücut susuz kalınca da kan basıncında büyük oynamalarla beraber kan pıhtılaşmasında bozulma ve beyindeki kan dolaşımını belirli bir dengede tutan mekanizmalarda bozulma oluyor. Bu da beyinde pıhtılara bağlı inme veya hipertansiyona bağlı beyin kanaması gelişmesine yol açıyor.

Özellikle aşırı kilolu ve yüksek tansiyon hastaları risk altında

Yaz mevsiminde ortaya çıkan beyin kanaması en sık obez ve yüksek tansiyon hastalarında görülüyor. Aşırı sıcaklar nedeniyle oluşan terleme sonucu su kaybı, bir süre sonra vücutta biriken hararetin ter yoluyla atılmasına engel oluyor. Bu da kan basıncında ani düşme ve yükselmelere yol açıyor. Tansiyondaki oynamalar sırasında da sıvı kaybına bağlı olarak damarlar içinde yer alan kan koyulaşıyor, bunun sonucunda emboli denen damar tıkanıklığı sorunu ve beynin kanlanmasında sorunlar ortaya çıkıyor. Çok hızlı gelişen bu olaylar felç, hatta ölümle bile sonuçlanabilen beyin kanamasına kadar gidiyor.

Zamanında müdahale hayat kurtarıyor

Bulantı, kusma, baygınlık ve ani bilinç kaybı, beyin kanamasının en tipik belirtileri. Hastalık küçük bir kanamayla başlayıp, ardından tekrarlayan kanamalar şeklinde devam edip hayatı tehdit edebiliyor. Günümüzde cerrahi teknikler çok ileri düzeyde olduğu için oldukça başarılı sonuçlar elde edilebiliyor. Bu nedenle hasta zaman kaybedilmeden bir sağlık kuruluna ulaştırıldığı takdirde, beyin kanamasından görebileceği zarar en az seviyeye indirilebiliyor.

Tedavinin şekli kanamanın şiddetine göre değişiyor

Tomografi ile beyin kanaması tanısı konduktan sonra, kanamanın nedenine ve derecesine göre gelişebilecek riskler saptanıyor. Kanama bir anevrizma ve arteriovenöz malformasyon gibi bir damar bozukluğundan kaynaklanıyorsa cerrahi yöntemlerle durduruluyor. Hipertansiyona bağlı şiddetli olmayan beyin kanamalarında ise ameliyata gerek duyulmuyor. Ancak hastanın yaşamı risk altında olduğu için sürekli gözlem altında tutulması gerekiyor, bu nedenle tedavi yoğun bakımda gerçekleştiriliyor. Tedaviden sonuç alınamazsa ameliyat kararı verilebiliyor. Beyinde hacim olarak belirli sınırı aşmış kanamalarda ise beynin hasar görmemesi için hastanın zaman kaybedilmeden ameliyat edilmesi gerekebiliyor.

Beyin kanaması önlenebilir:

• Yüksek nemli ve güneş ışınlarının yeryüzüne en dik ulaştığı 10.00 – 16.00 saatleri arasında sokağa çıkmayın.

• Sporunuzu sabah veya akşam serinliğinde yapmaya özen gösterin.

• Aşırı sıcaklarda sokağa çıkmanız şartsa vücudunuzdaki aşırı su kaybını önlemek için fiziksel aktivitelerinizi sabah serinliğinde ya da öğleden sonra yapın.

• Bünyenizin alışkın olmadığı efordan kaçının. Örneğin daha önce düzenli koşmuyorsanız, yaz sıcaklarında birden koşmaya başlarsanız sıcak çarpması daha kolay olur, inme ve beyin kanaması riskiniz yükselir.

• Aşırı sıcaklarda dışarıdaysanız susamayı beklemeden yudum yudum su için.