İş hayatına adım atmaya hazırlanan pek çok yeni mezun için zorlu süreç başlıyor. Uzun bekleme süreleri, ret yanıtları ve beklentilerinin altında geri dönüşler, adaylarda güvensizlik, panik duygusu ve endişeye neden oluyor. Peki, iş aramaya başlayan bir yeni mezun nelere dikkat etmeli?
DBE Davranış Bilimleri Enstitüsü Kurumsal Gelişim Merkezi Yöneticisi Ayşegül Horozoğlu Enkavi’ye göre tüm bu olumsuz tabloya karşı kişinin yetenekleri üzerine eğilip onları doğru kullanması büyük önem taşıyor. İş arama sürecinde bir adayın pek çok negatif durum ile karşılaştığını belirten Ayşegül Horozoğlu Enkavi, “Özellikle iş aramaya yeni başlayan mezunlar bir işe girene kadar geçen süre boyunca doğru özgeçmiş hazırlamak, nerelere başvuracaklarını belirlemek, özgeçmişlerini kariyer sitelerine, ilgilendikleri firmalara ve tanıdıklarına iletmek, görüşmeye gitmek, mülakata katılmak ve gerek yazılı gerekse sözlü sınavlara girmek gibi durumlarla karşılaşıyor. Ardından bekleme, ikinci yahut üçüncü mülakat süreci geliyor. Eğer cevap olumsuz ise tüm bu adımlar tekrar ediliyor. Cevap olumlu ise de bu sefer işe giriş görüşmesi ve maaş pazarlığı başlıyor” diyor.
Bu süreçte adaylarda panik olma, endişelenme, kendini değersiz hissetme, kendine fazla güvenme ya da hiç güvenmeme gibi durumların görülebileceğini anlatan Ayşegül Horozoğlu Enkavi, “Mülakatlarda kendini iyi ifade edememek, heyecanlanmak, zorlanmak yahut henüz bir şey bilmiyorum diye çekinmek çok sık rastlanan ruh halleri arasında. Oysaki karşısındaki yöneticiler onu, bir şey bilmediğini bilerek işe alıyor. Önemli olan öğrenmeye açık olmak, çalışmak ve kısa sürede verimli olabilmek” diyor.
Enkavi'nin yeni mezunlara önerileri ise şöyle:
Yeteneklerinin Farkına Varmalı ve Onlardan Faydalanmalı
Önemli olan bugüne kadar kullandığı, geliştirdiği yeteneklerinin farkında olmak ve bu yeteneklerini daha da çok kullanmaya devam etmek. Mesela sunum becerisi, etkili konuşma, eleştirel düşünme, takım çalışması, planlama, yazma ve etkili iletişim kurabilme gibi yetenekleri kullanıp kullanamadığının farkına varmak.
Hedeflediği Alanda Gereken Yeteneklerini Geliştirmeli
İş arama süreci sürerken bile olumlu cevap gelmesini oturup beklemektense, özgeçmişini ve yeteneklerini geliştirmeye devam etmeli. Kişilerin eğitimleri ile yetenekleri her zaman aynı doğrultuda olmayabilir, bunun farkına varıp kendisine en uygun olacak mesleğe yönelmesi ve yeteneklerini maksimumda kullanması önemlidir.
Mülakat Provası Yapmalı
Çok etkili bir özgeçmişe, deneyime veya referansa da sahip olsa, eğer bütün bunları iş görüşmesi sırasında etkili bir şekilde sunamazsa işi alamayabilir. Mülakat sırasında şu iki nokta çok önemlidir: İlk önce adayın hedefleri, seviyesi ve deneyimi başvurduğu pozisyona uygun mu diye bakıp değerlendirilir, daha sonra bunlar uygunsa adayın mülakat sırasında kendini doğru ve etkili şekilde ifade etmesi önem kazanır. Eğer iş başvurularında üst üste olumsuz yanıt alıyor ya da hiç geri dönüş alamıyorsa yardım alması gerekebilir. Okullarının kariyer merkezlerinden faydalanabilir veya kendi kendine araştırıp mülakat provaları yapabilir.
Sosyal Medyayı İyi Kullanmalı
Firmalar artık eleman seçerken sosyal medyadan da faydalanıyor. Sosyal medya üzerinden aday hakkında araştırma yapıyor. Bu nedenle iş arayan yeni mezunun Facebook, Twittter, Linkedin gibi sosyal ağlarda düzgün bir profilinin olması önemlidir. Aynı zamanda yeni mezun bu sosyal ağlar üzerinden iletişimde olduğu kişilerin hepsiyle daha hızlı iletişime geçerek iş aradığını duyurabilir. İş imkânının kimden ve nereden geleceği belli olmaz.
Kariyer Günlerine ve İş Fuarlarına Katılmalı
Firmalar, yeni mezunların ilgisini çekmek için sık sık iş fuarlarına katılır. Yeni mezunlar da bu fuarlarda hem ilgilendikleri firma temsilcileriyle birebir görüşerek hem de direkt özgeçmişlerini bırakarak ilk adımı atmış olurlar.
İş Aradığını ve Hatta Nasıl Bir İş Aradığını Herkese Söylemeli
Etrafınızdaki herkese iş aradığınızı söyleyin. Ailedekilere, arkadaşlara, eski yöneticilerinize ve iş arkadaşlarınıza, vs. herkese söyleyin. Yani sosyal ağ oluşturmak çok önemlidir. Kimin eleman ihtiyacı olduğunu ya da kimden ne geleceğini asla bilemezsiniz.
İşe Giriş Sınavlarına Gereken Önemi Vermeli ve Mümkün Olduğunca İyi Hazırlanmalı
Firmalar çoğu zaman özellikle yoğun işe alım dönemlerinde; bilgi, yetenek, beceri ve kişilik testleri uygular. Bilgi testlerine (İngilizce, Genel Kültür, Mesleki Bilgi) çalışarak olabildiğince iyi hazırlanmak bu testlerde başarılı olmayı ve pek çok başka adayın önüne geçmelerini sağlar. Kişilik Envanterlerinde/Testlerinde ise mutlaka kendilerini olduğu gibi göstermeleri sorulara dürüst yanıt vermeleri kritiktir, çünkü bu tür envanterler yanıtlarda tutarsızlık varsa geçersiz çıkabiliyor. Aynı zamanda kişilik özelliklerine uygun işlere girmek hem aday için hem de firma için çok önemlidir. Yanlış seçim hem zaman, hem maliyet, hem doğru fırsatı kaçırmak anlamına gelir.