Gebelik döneminde hesapta olmayan kaza, yaralanma ve kanamalar kimi zaman anne adayının kimi zaman da bebeğin hayatını tehlikeye atabiliyor.

Milliyet Cadde'den Ayşegül Aydoğan Atakan'ın haberine göre, Dr. Barış Mutluer, hamilelikte oluşabilecek olası kaza ve yaralanmalarda ilkyardımın nasıl olması gerektiği konusunda bilgi verdi

Hamilelikte kanamalar: Kanama gebeliğin ilk 8 haftası içinde gerçekleştiyse anne adayı olabildiğince rahat bir ortama götürülmeli. Hijyenik bağ kullandıktan sonra tıbbi müdahale için vakit kaybetmeden doğumu izleyen doktora ulaştırılmalı.
Hamileliğin ilk 8 haftası içindeki kanama şiddetliyse veya kanamanın ardından pıhtı görülürse durum daha ciddi olabilir. Anne adayı sırt üstü yatırıldıktan sonra bacakları açı yapacak şekilde havaya kaldırılmalı. Böyle bir durumda doktora gitmeye vakit olmayabilir, bu nedenle 112 Acil Servis’ten yardım istenmeli.

Kanama hamileliğin 23’üncü haftadan sonraki bölümünde meydana geldiyse ilk yapılması gereken, anne adayı sol yanına yatırmaktır. Bebeğin beslenmesi daha rahat olacağı için strese girmeyecektir. Bunun ardından diğer ilk yardım uygulamalarında olduğu gibi solunumu ve dolaşımı kontrol edilmeli, düzenli olduğundan emin olduktan sonra 112 Acil Servis’e haber verilmelidir. Eğer kanama miktarı, kahve fincanından biraz daha fazlaysa o zaman sorun ciddi boyuttadır ve mutlaka doktora başvurulmalıdır.

Gebeliğin ilk üç ayında meydan gelen kanamalarda ilk akla gelen olasılık düşük tehdididir. Ancak her kanama düşükle sonuçlanmaz. Ağrıyla seyreden yoğun kanamalarda düşük olasılığı artar. Bu dönemde ultrasonografik olarak gelişmekte olan embriyonun kalp atışlarının görülmesi, gebeliğin sağlıklı olarak devam edeceğini yüzde 90-97 garantiler.

Kaza ve yaralanmalar: Hamilelilerin ortalama yüzde 10’unda farklı nedenlerle küçük veya büyük travma ve yaralanmalar oluşur. Anne adaylarının en fazla başına gelen travmalar otomobil kazaları, silahlı yaralanmalar, delici, kesici aletle yaralanmalar, emniyet kemerine bağlıyaralanma- lar, denge kaybına bağlı düşme gibi kazalarla, saldırı ve dayak olarak sıralanabilir. İster küçük, ister büyük bir kaza veya travma olsun, anne adayının hiçbir şikayeti olmasa bile mutlaka hemen doktora başvurması gerekir.

Gebelikte bayılmalar: Gebelikte rahimin fazla büyümesine bağlı rahime giden kan miktarı artar ve bundan dolayı beyin gibi diğer organlara anlık olarak kan pompalanmasında bir güçlük oluşabilir, bu da baş dönmesi veya bayılma hissine neden olabilir. Ayrıca büyüyen rahimin annenin kan damarları üzerine bası yapması da bu duruma sebep olabilir.  Bunun önüne geçmek için çok yavaş ve dikkatli ayağa kalkılmalıdır. Kan şekeri düşünce de baş dönmesi ve baygınlıkhissi oluşabilir. Sık aralarla azar azar yemek yiyerek bu durum engellenebilir. 

Ayrıca uzun süre susuz kalınmamalıdır. Eğer baş dönmesi, göz kararması, bayılma hissi duyuyor- sanız beyninize giden kan dolaşımını artırmak için hemen mümkünse bir yere uzanın ve bacaklarınızın altına yastık koyarak yüksekte tutun. Bu sırada başınız yerde düz şekilde olmalı, yastık konulmamalıdır. Sol tarafa doğru yatmak da rahimin damarlara basınç yapmasını azaltır ve sizi rahatlatır. Sırt üstü veya sağ tarafınıza doğru yatmak ise tersine rahmin yaptığı basıncı artırabilir. Tam bir bayılma durumu olmuşsa acilen doktorunuza başvurmalısınız.

Bebeğin kalp sesi mutlaka dinlenmeli: Travmayla karşılaşıldığında bebeğin kalp sesinin dinlenmesi en büyük kriterlerden biri. Bebeğin kalp atım sıklığının 150-160 olması lazım. Eğer 90’lar seviyesindeyse birtakım soru işaretleri olabilir. Ultrasonla bebeğin yapısına mutlaka bakılmalı, hareketleri incelenmeli, travma sonrası bebekte hareketsizlik hissediliyorsa, annede herhangi bir anormallik bulantı hissi, karında şiddetli bir ağrı hissediliyorsa bir de kanama eklendiyse mutlaka jineokolog tarafından takip edilmesi gerekiyor.

Emniyet kemeri nasıl takılmalı? Göbeğin yani karnın tam üzerinden geçen emniyet kemeri, ani frenlerde karın bölgesinde basınç ve travma riskine neden olabilir. Emniyet kemeri karının alt bölgesinden ve omuzlardan göğüsün ortasından geçecek şekilde takılmalıdır.

Travmanın yol açabileceği riskler

• Düşük
• Erken doğum
• Bebeğin ölümü, plasentanın erken ayrılması
• Rahmin delici travmalarla yaralanması ve delinmesi
• Ender vakalarda bebeğin yaralanması
• Anneyle ilgili birçok organda yaralanma, dalak yaralanmasına bağlı karın içi kanma olabilir. Bazı travma vakalarında bebeğin kanı annenin kan dolaşımına geçebilir. Hamilede kan uyuşmazlığı söz konusuysa anneye koruyucu iğne yapılır. Bunun dışında gerekli görülen durumlarda tetanoz toksoidi ve aşısı yapılabilir.