Değişen yaşam koşullarına bağlı olarak tüm dünyada diyabet sıklığı giderek artmaktadır. Ülkemizde de önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelen diyabetin önlenmesi ve kontrolü amacıyla, Sağlık Bakanlığı’nca ''Türkiye Diyabet Önleme ve Kontrol Programı'' yürütülüyor.
Diyabet, kişilerin yaşamında başta beslenme planı olmak üzere bazı değişikliklerin oluşmasını gerektirir. Kan şekerini oluşturan asıl kaynak besinler olduğu için sağlıklı beslenme diyabette tedavinin temelidir. Diyabetli bireyin yaşamında beslenme ve fiziksel aktivite vazgeçilmez unsurlardır.
Sağlıklı beslenmek için vücudun ihtiyacı olan öğeleri içeren besinleri yeterli miktarda ve öğün içinde dengeli bir şekilde tüketmek gerekir.
Beslenme sisteminin doğru kurulması ve fiziksel aktivitenin yaşam biçimine dönüştürülmesi ile ilaç tedavisinin doğru ve sürekli uygulanması diyabete bağlı komplikasyonların gelişmesi yavaşlatır.
Diyabetli bireyin komplikasyonlardan uzak bir yaşam sürdürmesi için;
-
Bir diyetisyen ile görüşülerek kişinin kullandığı ilaç veya insülin tipine, yaşına ve sosyal yaşantısına uygun beslenme programı hazırlanmalıdır.
-
Beslenme programların da karbonhidrat, protein ve yağlara yeteri kadar yer verilmelidir.
-
Kilo fazlalığı varsa, kişinin ideal kiloya inmesi sağlanmalıdır.
-
Yüksek oranda tuz tüketiminden uzak durulmalıdır.
-
Alkol tüketiminden kaçınılmalıdır.
-
Günlük alınması gereken toplam enerjinin %50-60’ı karbonhidratlardan sağlanmalıdır.
-
Kepekli ekmek, kepekli pirinç gibi kompleks karbonhidratların tüketimi tercih edilmelidir.
-
Lif oranı yüksek gıdalar tüketilmelidir.
-
Meyve şekeri basit şekere oranla kan şekerini daha az yükseltir. Yanında protein kaynağı veya posalı bir besin ile tüketimi sağlanmalıdır.
-
Günlük protein alımı toplam enerji alımının %12-15’i olacak şekilde ayarlanmalıdır.
-
Yağ alımı toplam enerji alımının %30’unu geçmemelidir. Doymuş yağ alımından ve et kullanılarak pişirilen yemeklerde ekstra yağ kullanımından kaçınılmalıdır.
-
Fiziksel aktivite arttırılmalı ve yaşam biçimi haline getirilmelidir.
-
Besinlerin kan şekerini yükseltme durumu glisemik indeks olarak adlandırılır. Besinlerin glisemik indeks durumları öğrenilmeli, besin tercihlerinde glisemik indeksi düşük olanlar tercih edilmelidir.
-
Şekerli içecekler, meyve suları, cola gibi kan şekerini çok hızlı yükseltir. Bu tür ürünlerin tüketiminden kaçınılmalıdır.