Kış aylarında giyilen kapalı, hava almayan çizmeler ve botlar ayaklarda mantar oluşmasına sebep oluyor. Bu durumda tırnakların sararmasına, kırılmasına, bozulmasına ve kalınlaşmasına neden oluyor. Dermatoloji Uzmanı Dr. Hicran Ercan, özellikle diyabet hastalarının, dolaşım bozukluğu olan 65 yaş üzeri kişilerin ve bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerin, ayak mantarına yakalanma riskinin yüksek olduğunu söylüyor.

Ayaklarınız Hava Alıyor Mu?

Kış aylarında kullanılan kapalı ayakkabılar, botlar ve çizmeler oluşturdukları sıcak, karanlık ve nemli ortam yüzünden, mantarın büyümesi için ideal bir zemin hazırlar. Mantar ayaklarda; cildin kurumasına, kızarmasına, kabarmasına, kaşınmasına ve soyulmasına sebep olur.

Diyabet hastaları ve 65 yaş üzeri bireyler risk grubu

Ayak tırnağı mantarı, üzerine basınç uygulandığında canın yanmasına neden olan kalın, hassas ve rengi bozulmuş sarı tırnaklara yol açar. Diyabetli kişilerin, dolaşım bozukluğu olan özellikle 65 yaş üzeri bireylerin, bağışıklık sistemi zayıf olan, ayakları çok terleyen ya da sürekli nemli kalanların ayak mantarına yakalanma riski yüksektir.

Ortak kullanılan manikür ve pedikür aletlerine dikkat

Ayakta ya da tırnakta oluşan mantar bulaşıcıdır. Ortak kullanılan manikür ve pedikür aletlerinin kullanımının yanı sıra havuz, hamam, sauna gibi yerlerde de bulaşabilir. Ayakta veya tırnakta oluşan mantarı önlemek için sterilizasyona ve temizliğe emin olunan yerler tercih edilmelidir. Özellikle evde ya da güzellik merkezlerinde kullanılan manikür, pedikür aletlerinin sterilizasyonu çok önemlidir. Gerekli hijyen koşulların sağlandığı yerleri tercih etmek gerekir. Kişiye özel aletler kullanmak bulaşma riskini azaltır. Ancak her kullanım öncesi aletlerin dezenfektanlarla temizlenmiş olması gerekir. Ayağında ya da tırnağında mantar olduğunu düşünen kişiler mutlaka bir uzman hekimden yardım almalıdır. İlaç tedavileri ya da lazerli tedavi ile mantar hastalığından tamamen kurtulmak mümkündür.

Sert ve dar ayakkabılar ayak düşmanı

Ayağa sıkı gelen, sert, dar, ucu öne doğru sivri ve rahat olmayan ayakkabılar ayaklara zarar verir. Bu tarz ayakkabılar tırnaklarda travma etkisi yaratarak kan dolaşımının bozulmasına ve ayaklarda nasır oluşumuna yol açar. Bozulan kan dolaşımı tırnakların renk değiştirmesine, tırnaklarda ve ayaklarda şekil bozukluklarına sebep olur. Bozulan tırnaklar da mantar enfeksiyonuna zemin hazırlar.

Nasır oluşmaması için ortopedik ürünler tercih edin

Nasırlar, cildin genellikle sürtünmeyle birlikte aşırı basınca tepki olarak sertleşmesinin bir sonucunda ortaya çıkar. Cilt, kendini korumak için sertleşir. Nasır oluşumunun önüne geçmekte en önemli unsur ayakta belirli bir noktaya yapılan baskının ortadan kaldırılmasıdır. Ortopedik ayakkabı ve terlikler kullanarak vücut ağırlığının ayak tabanına eşit yayılması sağlanabilir. Ayakkabı, her iki ayakta da denenmeli ve mümkünse mağazada bir süre yürünmelidir. Ayaklar arasında bazen numara farkı olabilir, bu gibi durumlarda büyük olan ayak numarasına göre ayakkabı almak daha sağlıklıdır.

Ayak kokusuna son!

Kış aylarında en çok şikayet edilen problemlerden biri de ayak kokusudur. Bu duruma engel olmak için öncelikle kişisel temizliğe özen göstermek gerekir. Kapalı ayakkabı giyenler mutlaka pamuklu çoraplar tercih etmelidir. Naylon çoraplar ayakların terlemesine ve kötü kokmasına sebep olur. Ayakkabıyı çıkardıktan sonra mutlaka ayaklar ılık su ile yıkanmalı ve parmak araları dahil her iki ayak, pamuklu bir havlu ile kurulanmalıdır. Islak tutulan ayaklarda zamanla mantar oluşabilir. Kurulanan ayaklara nemlendirici sürmek gerekir. Özellikle diyabet, egzama, sedef ya da nasırı olan hastalar her yıkamadan sonra ayaklarına mutlaka nemlendirici krem ile bakım yapmalıdır. Sürülen kremin parmak aralarına kaçırılmamasına özen gösterilmelidir. Çünkü nemli kalan bu bölgelerde mantar oluşabilir. Ayakkabılar ve çoraplar düzenli olarak değiştirilmeli, bir ayakkabı bütün gün giyiliyorsa, ayakkabıda bakterilerin ürememesi için sonraki gün farklı ayakkabı tercih edilmelidir.

Doğru bilinen yanlış: Çatlamış topuklara ponza taşı

Çatlamış topuklara ponza taşı kullanmak da sakıncalıdır. Genellikle halk arasında doğru olarak bilinen bu yöntem yanlıştır. Ayaklardaki çatlaklar çok derinse hastalar ponza taşı kullanırken enfeksiyon kapabilir. Bu da topuklarda çatlak tedavisinin sürecini uzatır. Bu gibi durumlarda hasta uzman bir hekim tarafından değerlendirilmelidir.

Tırnak kesim şekli önemli

Bir çok insan yanlış tırnak kesimi yüzünden de enfeksiyon kapabiliyor. Yanlış kesilen tırnaklarda batma meydana gelebilir ve batık tırnak bir süre sonra enfeksiyon kapabilir. Bu da hastanın yaşam konforunu olumsuz etkiler. El ve ayak tırnaklarının kesim şeklinin farklı olduğu unutulmamalı; el tırnakları yuvarlak, ayak tırnakları düz kesilmelidir. Uzunlukları tırnak altındaki etin hemen üzerinde yani fazla dipten olmayacak şekilde ayarlanmalıdır. Uzun tırnakların arasında kir, mikrop ve bakteriler üreyebilir. Parmakları ağzımıza alınca ya da uzun tırnaklarla vücudumuzu kaşıdığımızda bilerek veya bilmeyerek mikropların başka bölgelere taşırız. Bu yüzden tırnaklar fazla uzamadan kesilmeli ve araları belirli periyotlarla fırçalanmalıdır. Ayak peelingi de ayak sağlığında önemlidir. Belli aralıklarla ayak peelingi yapılması önerilir. Bazı ürünler alerjik reaksiyona neden olabileceğinden, kullanılan ürünlerin dermokozmetik olmasına özen gösterilmelidir.