Diş travmalarına en çok rastlanan grup okul çağındaki çocuklar oluyor. Okuldaki koşturmalı oyunlarda çarpmanın sonucunda yaşanan kazalar, spor yaralanmaları ve kavga birçok çocuğun dişin de kırılmaya neden olmaktadır. Hem aile hem de çocuk için can sıkıcı olan bu kazalar genellikle erkek çocuklarında daha fazla meydana geliyor. Diş Hekimi ve Protez Uzmanı Çağdaş Kışlaoğlu üst çene ön bölge dişlerinin, vurma ve çarpma sonucunda en fazla zarar gören kısım olduğunu belirtirken konuyla ilgili görüşlerini paylaşıyor.
Diş kırılması durumunda ne yapılmalıdır?
Okul çağındaki çocuklarda meydana gelen yaralanma sonucunda darbenin şiddetine göre dişlerde meydana gelen hasarda farklı olmaktadır. Travma sonrası dişlerde gevşeme, gömülme, sallanma, çatlama olabilir. Bazen de dişler köküyle birlikte tamamen yerinden çıkabilir. Önemli olan travma meydana geldiğinde paniğe kapılmamaktır.
Köküyle yerinden fırlamış olan dişi kurtarma şansı daha fazladır. Özellikle çocuk kalıcı diş döneminde ise (6 yaş ve sonrası) dişlerde kırık varsa kırık parçayı bulmak tedavi sırasında önemli olacaktır. Kökünden çıkan dişin saklama koşulu asla kuru bir peçete olmamalıdır. Bu durumda dişin ideal taşıma ortamı ağız içidir. Eğer dişler köküyle birlikte yerinden fırlamışsa yapılması gereken dişin kök yüzeyine dokunmadan dişi su ile yıkamaktır. Diş dezenfekte edildikten sonra yerine yerleştirilip çocuğa gazlı bez ısırtılarak vakit kaybetmeden diş hekimine başvurulmalıdır. Ancak bu yöntemde dişin yutulma riski olduğu için dişin su ya da süt içine konarak korunması tercih edilir.
Tedavi yöntemleri
Özellikle çocuğun ön dişlerinin kırılması çiğneme fonksiyonu, konuşma ve psikolojik gelişimi açısından önemlidir. Travmanın yarattığı etkiye göre kırılan dişlere yapılan müdahalede farklı olmaktadır. Gelişen teknoloji sayesinde yeni yapıştırma teknikleri dişlerin eski görünümüne kavuşmasına yardımcı oluyor. Kırılan parça mevcutsa, yapıştırma işlemi uygulanarak diş eski formuna kavuşturulabilir. Kırık parçanın olmaması durumunda estetik dolgu ile hasarlı bölgenin tedavisi yapılır. Tedaviyi takiben ilaç desteği verilmiş ise ilaçların düzenli kullanılması gereklidir.
Bu tip travmalarda ilk etapta bakıldığında gözle görülen bir hasar olmayabilir. Çarpma ve darbe sonucu meydana gelen hasar aylar sonra eklemde yaralanmalar ve kırıklar şeklinde karşımıza çıkabilir. Bu gibi sonuçlarla karşılaşmamak için travma sonrası çocuğunuzu mutlaka bir diş hekime götürüp detaylı muayenesi yaptırılmalıdır.
Diş Hekimi ve Protez Uzmanı Dr. Çağdaş Kışlaoğlu