Braxton-Hicks Kasılmaları ve Gerçek Doğum Sancıları

Prof. Dr. Bülent Tıraş

Gebelik, bir kadının hayatındaki en ilginç, en heyecanlı, en zorlu ve pek çok faktörün aynı anda önemli olduğu bir dönemdir. Gebelik testinin pozitif sonucuyla karşılaşmanızla başlayan hamilelik sürecinde, pek çok farklı faktöre dikkat etmeniz gerekmektedir. Gebeliğin sağlıklı bir şekilde ilerleyip doğumun sorunsuz bir şekilde gerçekleşmesi gerekir. Ancak, yine de, pek çok anne adayı, özellikle de gebeliğin son dönemlerinde bebekle ilgili çeşitli endişeler geliştirir.

“Bebeğim zamanında dünyaya gelecek mi?”, “Sağlıklı doğacak mı?”, “Ya erken doğum olursa?”, “Doğumun geldiğini nasıl anlayacağım?” gibi pek çok sorunun arasında kafanız karışabilir. Gebeliğin son günlerinde, “doğum sancısı” diye bir gerçek de var. Bu sancıların şiddetinin ne ölçüde olacağının dışında, gerçek doğum sancısı başladığında, şiddetinin dışında neler yapılması gerektiği de kafa karışıklığı yaratabilmektedir. 

Artık hamileliğin son günleri geldiğinde, doğum kasılmaları vücut için bir alarm gibidir ve anne adayının doğumun başladığını anlamasını sağlar. Tabi, bu her zaman böyle olmayabilir. Bazen, doğum kasılmaları sahte olabilir. Doğumun başladığını göstermeyen bu sahte kasılmalar, “Braxton-Hicks kasılmaları” adıyla da bilinmektedir. Kasılmaların bu ismi, kasılmaları ilk tarif den doktorun isminden gelmektedir. 

Braxton-Hicks Kasılmaları Nedir?

Doğumun başladığının habercisi olmasa da, anne adayını bebeğin gelişine hazırlayan pratik kasılmalar olarak da tarif edilebilir. Yani, gerçek bir doğum sancısı olmasa da, anne adayını yine de doğuma hazırlar. Tabi, kasılmanın başlaması ile birlikte duyulan panik anında, hangi sancının gerçek doğum sancısı ya da Braxton-Hicks kasılmaları olduğunu anlamak zor olacaktır. Peki, bu iki sancı türünü birbirinden ayırmanın bir yolu var mı? 

Braxton- Hicks Kasılmaları: Yanlış Sancı 

Halk arasında “sahte kasılma” ya da “yanlış sancı” olarak da bilinen Braxton- Hicks kasılmaları, meydana geldiğinde annenin doğumun başladığını düşünmesine neden olur. Bir kasılmanın “yanlış alarm” olduğunu, şiddetine bakarak anlayabilirsiniz. 

Braxton- Hicks kasılmaları, gerçek doğum kasılmalarına göre daha hafiftir. Hamileliğin son ilk üç aylık döneminin herhangi bir zamanında başlayabilir. Özellikle de, anne adayının hareketli bir gün geçirdiği bir akşam görülebilir. Bazen, doğum zamanının yaklaşması ile birlikte daha sık olarak görülebilir. Bu sahte kasılmalar başladığında, karın bölgesinde bir sıkışma hissi hissedilir. Çoğunlukla acı verici bir his değildir. Peki, doğum sancısı olmayan Braxton- Hicks kasılmalarının belirtileri nelerdir?

• Hamileliğin son üç aylık döneminde sık sık meydana gelen kasılmalar
• Kasılmaların şiddeti zaman içinde artmaz ve şiddeti birbirine benzer
• Anne adayı pozisyonunu değiştirdiğinde kasılmalar genellikle kaybolur

Gerçek Doğum Kasılması Nedir?

Anne adayının vücudu rahmin kasılmasını teşvik eden “oksitosin” adı verilen bir hormon salgılamaya başladığında, gerçek doğum sancıları da başlar. Bu hormonun salgılanmaya başlaması, anne adayının vücudunun doğum sürecine hazırlandığını gösterir ve genellikle aşağıdakilerle birlikte görülür: 

• Genellikle hamileliğin 40. Haftasında başlar. 
• 37. haftadan önce başlayan gerçek doğum sancıları bebeğin beklenenden erken dünyaya gelmesine neden olabilir. 
• Bu kasılmalar, aynı zamanda bebeğin de doğum kanalına doğru itilmesini sağlar. 
• Brexton- Hicks kasılmalarında olduğu gibi, sancılar aynı şiddette seyretmez. Gerçek doğum sancıları, bir dalga şeklinde gelir. Yani, önce daha düşük seviyelerde kasılmalar görülür. Sonunda şiddetlenir ve geçer. 
• Sancılar başladığında, karın bölgesinde bir şişkinlik ve gerginlik hissedersiniz. 
• Kasılmalara eşlik eden ishal, kramp ve mide bulantıları olabilir. 
• Kasılmalar genellikle eşit aralıklarla meydana gelir. Yani, ilk önce 3 dakika arayla olan kasılmalar, daha sonra 2 dakikada bir görülmeye başlar. 
• Gerçek doğum sancılarında, kasılmalar giderek daha acı verici ve yoğun bir şekilde hissedilir. 

Gerçek Doğum Sancısı Nerede Hissedilir?

Özellikle alt karın bölgesinde, karın ve bel çevresinde ağrı şeklinde hissedilen gerçek doğum sancıları, bazen bacaklarda ya da üst uyluk bölgesinde de ağrılar şeklinde kendini gösterebilir. Yine de, ağrı gerçek doğum sancısının en belirgin belirtisi değildir. Bazen, sancının yeri kişiye göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle, kasılmaların hangi sıklıkla meydana geldiği, derecesinin artıp artmadığı gibi belirtilerini takip etmek daha doğru olacaktır. 

Gerçek Doğum Sancısı Ne Kadar Sürer?

Erken doğumlarda gerçek doğum sancıları ortalama 30-45 saniyelik kasılmalar şeklinde görülmektedir. Ortalama 15-20 dakikada bir tekrarlayabilir. Sürecin sonuna gelindiğinde, aşamalı olarak yeniden kısalmaktadır. 

Geçiş kasılmalarında, kasılmalar aniden daha sık görülmeye başlar. Ortalama 1-1.5 dakikalık kasılmalar, 2-3 dakikada bir görülebilir. Bebeğin doğum kanalına girmesi ile başlayan doğum kasılmaları da ortalama 1-1.5 dakika sürmektedir. Bu kasılmalar, 2 ile 5 dakika aralıklarla meydana gelebilir. Doğum kasılmalarının şiddeti, geçiş kasılmalarına göre genellikle daha azdır. 

Doktoru Ne Zaman Aramalı?

Yukarıda belirtilen belirtilere bakarak doğumun başladığını düşünüyorsanız ve kasılmaların artık 5-7 dakika içinde tekrarladığını gözlemliyorsanız, doktorunuzu aramanın zamanı geldi demektir. Doktorunuza ulaşamıyorsanız, doğum için doğrudan hastaneye gidebilirsiniz. 

Erken Doğum Kasılmaları Önemsenmeli!

Doğumun başlaması için henüz erken olmasına rağmen, bazen gerçek doğum sancıları beklenenden erken görülebilir. Hemen her gebelikte böyle bir risk olduğu ve erken doğumun, bebek açısından riskli olabileceği unutulmamalıdır. Gebeliğin 37. haftasından önce gerçekleşen doğumlar “erken doğum” olarak bilinmektedir ve kasılmalar daha erken gelmektedir. Dolayısıyla, gerçek doğum sancıları da gebeliğin 37. haftasından önce gelir. Beklenenden önce gelen kasılmaların şiddeti ve ağrısı giderek artıyorsa, mutlaka doktorunuzu durumdan haberdar etmelisiniz. Erken doğumun, doktor kontrolünde gerçekleşmesi gerekir. Böylece, tehlike ve komplikasyonların riski de en aza inecektir. Aksi takdirde, hem anne hem de bebek için pek çok risk faktöründen söz edilebilir. 

Ne Zaman Hastaneye Gidilmeli?

• Gebeliğin 37. haftasına gelmeden önce şiddeti artarak devam eden kasılmalarda, erken doğum riskine karşı acil müdahale gerekli olabilir. 
• Amniyotik kesenin yırtılması ve suyun gelmesi durumunda acilen hastaneye gidilmelidir. 
• Kordon sarkması riskini meydana getirebileceğinden, göbek kordonunun vajina kanalına kaydığını hissederseniz acilen doktorunuza haber vermelisiniz. 

Gebelikte Cinsel İlişki Sonrasında Kasılmalar Olması Normal Mi?

Kadınlar, gebelik döneminde cinsel ilişkiye girdikten sonra, doğum sancılarına benzer kasılmalar görülebilir ancak bu farklı tür bir kasılmadır. Orgazm olmak, rahmin kasılması anlamına geldiğinden, cinsel ilişki sonrasında meydana gelen kasılmalar endişe verici değildir. Bazen, cinsel ilişkiye girdikten sonra 30 dakikaya kadar kasılmalar görülmeye devam edebilir. Cinsel ilişki, doktorunuz tarafından aksi belirtilmedikçe, gebelik süresince güvenli kabul edilir. Ancak, düşük ya da erken doğum riski olan kadınlarda cinsel ilişki yaşamaktan kaçınmak gerekebilir. Yine de, sağlıklı bir gebelikte cinsel ilişkiden ve cinsel ilişkiden sonra görülen kasılmalardan endişelenecek bir şey yoktur. 

Prof. Dr. Bülent Tıraş

www.bulenttiras.com