Çocuklarda Kalça Çıkıklığı, Teşhis ve Tedavi 

Çocuklarda kalça çıkıklığı günümüzdeki ismiyle Gelişimsel Kalça Çıkığı, bebek anne karnındayken oluşmaya başlar. Anne karnındaki bebekte kalça çıkığı belirtileri ne kadar erken oluşmaya başlarsa, doğumun ardından bebeğin kalçalarındaki problem de o kadar ilerlemiş olur.

Tam, yarı ve hafif oynak şeklinde sınıflandırılan kalça çıkığı, en kısa sürede tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Avrasya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Özgür Ortak, kalça çıkığı hakkında önemli bilgiler veriyor.

Kalça çıkığı nedenleri nelerdir?

• İlk çocuk
• Kız çocuk
• Bebeğim doğumda ters gelmesi
• Azalan amnion sıvısı
• Ailede kalça çıkığı görülmesi
• İkiz ve üçüz bebekler

Kalça çıkığı belirtileri ve riskleri nelerdir?

Bebekte;

• Boyunda eğrilik
• Ayaklarda şekil bozuklukları
• Omurgada eğrilik
• Kalp ve damar hastalığı
• İdrar yolları ve mide bağırsak hastalıkları varsa, kalça çıkığı oluşması riski oldukça yüksektir.

İlk 2 ayı kapsayan yenidoğan döneminde hareket sonrası bebeğin kalçasından klik sesi geliyorsa ve ayrıca kalçada gevşeklik hissediliyorsa mutlaka doktora başvurulmalıdır. Bebeklerde kalça çıkığının tespit dilmesinde en etkili yöntem yenidoğan döneminde kalça ultrasonografisi çektirmektir.

Ultrasonografi anneye hamilelik esnasında birçok kez yapılır fakat bu muayenelerde bebeğin kalçasındaki çıkıklık tespit edilemez. Dolayısıyla her şeyin normal gözüktüğü hamilelik sürecinin ardından bebekte kalça çıkığı görülebilir.

Yenidoğan döneminde elle muayenede % 10 oranında hatalı sonuç alınabildiği için mutlaka kalça ultrasonografisiyle bebeğinizin kalçalarını muayene ettirmelisiniz. 4 aydan sonra kalça ultrasonografisinin doğru sonuç verme oranı oldukça azalabilir dolayısıyla çocuğunuza kalça röntgeni çekilmelidir.

Çocuğumda kalça çıkığı olduğunu nasıl tespit ederim?

3 aylıktan daha büyük bebeklerde bacak boylarında eşitsizlik, kalçalarda yana açılmada kısıtlanma, kasık ve bacak çizgilerinin eşit olmaması gibi durumlar kalça çıkıklığına işaret etmektedir.

12 aydan itibaren çocuklar yürümeye başladığında, özellikle tek taraflı tam çıkık varsa o zaman çocuktaki aksama net şekilde fark edilebilir. Fakat iki taraflı çıkıklar ancak tecrübeli kişiler tarafından tespit edilebilir. Tek ve çift taraflı çıkıklar çocuğun yürümesini geciktirmez aksine çocuğunuz normal şekildeki gibi 1.5 yaşından önce yürür.

Kalça çıkığı olan çocuk ayakta durduğunda karın öne doğru daha çok çıkık ve bel çukuru daha oyuk gözükür. Yenidoğan dönemi de dahil olmak üzere kalça çıkığı olan çocukların bacak hareketlerinde sıradışı aksaklıklar ya da bebeklerde ağlama görülmez. Dolayısıyla bebeğinizin bezini değiştirirken huzursuz olması kalça çıkığı olduğu anlamına gelmez.

Kalça çıkıklığı tedavisinde en önemli dönem, yenidoğan dönemindeki ilk 3 aydır özellikle bu dönemde tedavi bazen 1 ayda dahi tamamlanabilir.

Kalça çıkıklığında Pavlik bandaj kullanımı

Yenidoğan döneminde ultrasonla tanı konmasının ardından Pavlik bandaj yardımıyla kısa sürede iyileşme görülebilir. Pavlik bandaj, dünya çapında kalça çıkıklığı tedavisinde senelerdir kullanılan en yaygın fizyolojik tedavi şeklidir. Kalçalar bükük ve yana açık şekilde tutularak bebeklerde iyileşme sağlanır.

Çocuk 1 yaş civarındaysa daha basit, fakat 1.5 yaşını geçtiyse kalça yuvası ve bacak kemiğini de kesecek ve düzeltecek daha kapsamlı ameliyatlar yapılması gerekir. 7 yaş sonrasındaki çocuklardan görülen kalça çıkıklarında ameliyat yapılmaz ve kalçalar olduğu gibi bırakılır. Eğer ileriki dönemde 35-40 yaşları arasında ağrı yapmaya başlarsa o zaman ameliyat yapılabilir. Dolayısıyla çocuğunuzun kalça çıkığı tedavisini 7 yaşına gelmeden önce tamamlamış olmanız gerekmektedir.