Stres ve gerginlikle mücadele ederken tercih edilen disiplinlerden biri olan yoga, 2 bin yıldan uzun süredir uygulanan eski bir öğreti. Çeşitli duruş ve nefes egzersizleri içeren yoga, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanları tarafından da alternatif bir tedavi olarak önerilmekte... Genel gerginlik ve tekrarlayan bölgesel kas ağrılarında yarar sağlayan yoga hareketleri kireçlenme, kemik erimesi, hamilelik gibi durumlarda riskli olabilir. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Cavit Meclisi, Yoga’nın ağrı tedavisindeki yeri hakkında bilgiler verdi.

Yoga nedir?

Zihin ve beden disiplini sağlayan yoga, tamamlayıcı ya da alternatif tıp olarak adlandırılan uygulamalar içerisine girer. Tıp ve alternatif tıp arasındaki sınır keskin değildir. Bundan dolayı bazı alternatif uygulamalar, zamanla daha çok kabul görüyor. Yoganın amacı gevşemeyi artırarak zihin, beden ve ruhu dengeye sokmaktır. Kökleri eski Hindistan kültürüne kadar uzanır. İlk yazılı yoga metinleri 2000 yıldan daha eskidir. Başlangıçta bir disiplin metodu ve tavırlar olarak geliştirilmiş Yoga’da, bireylerin ruhsal aydınlanması da hedeflenir.

İnsanların sağlık için kullandığı yoga genellikle duruş, nefes teknikleri, meditasyon veya gevşeme tekniklerinden oluşuyor. Yoganın çeşitli türleri de bulunmakta. En çok öğretilen duruşlar (asanas) ve nefes egzersizlerinden (pranayama) oluşan Hatha Yoga’dır. Diğer Yoga türleri Iyengar, Ashtanga, Vini, Kundalini ve Bikram’dır.

Yoga, egzersiz görevi görür mü?

Yoga tek başına spor veya fiziksel aktivite sayılmaz. Yoga, eklem ve kas esnekliği ile kuvvetini artırır. Denge ve kontrolü geliştirir, gevşemeyi sağlar. Ancak genel sağlık ve uzun yaşam için önerdiğimiz ve özellikle kalp damar hastalıklarını engelleyen fiziksel aktivitenin yerini almaz. Biliyorsunuz, bu aktivitelerde nabız ve solunum sayısının artması lazım. Bunlara örnekler, hızlı yürüme, bisiklet, koşu ve yüzmedir.

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı olarak, yogayı hastalarınıza öneriyor musunuz? Hangi hastalıklarda etkili oluyor?

Bana gelen hastalar neredeyse her zaman ağrı şikayeti ile gelir. Tanı koyduktan sonra veya hastanın tedavisini bitirirken ev egzersizleri düzenliyorum. Böylece hasta, 5-6 aylık takip aşamasına girer. Yoga egzersizleri, ağrı tedavisi tamamlandıktan sonra önerilir. Hastalarıma egzersiz programı düzenlerken özellikle esneklik ve kontrol amaçlıyorsam sıklıkla yoga egzersizleri kullanıyorum. Bunun dışında, genel olarak omurga ve kasların esnekliğini artırmak amacıyla yoga dersleri fayda sağlıyor. Genel gerginlik ve tekrarlayan bölgesel kas ağrılarında, uzun süreli yoga yararlıdır. Orta ve ileri yaştaki bireylerde, sağlık sorunu yoksa kuvvet ve dengeyi artırmak amacıyla da  önerilir. 

Şu durumlarda, yogaya başlamadan evvel doktorunuza danışın:  

Omurga ağrısı,

Kontrol altında olmayan yüksek veya düşük tansiyon,

Glokom ya da göz dibi sorunu,

İleri damar sertliği,

Denge sorunu,

İleri osteoporoz veya ileri omurga ya da eklem kireçlenmesi olanlar, yogaya başlamadan önce doktor onayı almalı.

Hamileler, sağlık sorunları olmasa bile yogaya başlamadan önce Kadın Doğum Uzmanına danışmalı.