Çocuğunuzla sağlıklı büyümesi için doğduğu ilk günden itibaren verdiğiniz en büyük mücadelelerden biri de onu uyutmak. Çocuğunuzun uyku konusunda sizinle inatlaşmasını ortadan kaldırmak için neler yapılabileceğini gelin birlikte görelim:

Çocuğunuzun uyku düzenini kazanabilmesi için ilk kural bebeklik döneminden itibaren kendi yatağında yatması alışkanlığının kazandırılmasıdır.

"Uykuya geçmek istemiyor bu nedenle yanımıza alıyoruz."

"Gece ağlayarak uyanıyor ve yanımıza geliyor."

"Ben de uykusuz kalıyorum ve onunla birlikte yatmak çok güzel oluyor." gibi birtakım gerekçelerle çocuk bireyselleşme  sürecini tam olarak tamamlayamamakta ve uyku düzensizliklerine neden olmaktadır.

Çocuğunuzun sağlıklı bir şekilde uyku evresine geçebilmesi için gün içerisinde enerjisini boşaltabilecek aktiviteleri yapmış olması gerekir, bu nedenle onunla gün içerisinde hareketli oyunlar oynayın. Uykuya hazırlık  ve uyku evresi  hep aynı saatlerde olmalı ki çocuğunuz bunu bir disiplin haline getirsin ve biyolojik saati devreye girebilsin.Odası ne çok sıcak ne de çok soğuk olmamalıdır. Rahat edebileceği uyku kıyafetleri tercih edin, çok sıkı giydirmemeye özen gösterin. Uyku için tamamen sessiz bir ortam oluşturmayın, evin içindeki olağan seslerin yanında kısık  sesli bir müzik dinletilebilir, böylece ileride her ortamda uyuma alışkanlığı kazandırabilirsiniz.

Çocuğunuz eğlenceli bir oyun oynarken uyku konusunda size uyum sağlamayacaktır, o oyununu oynarken birazdan uykuya geçeceğinizi haber verin ve ondan  oyununu yavaş yavaş bitirmesini isteyin. Evde siz eğlenirken ya da bir davete gidecek kıyafetler içerisindeyken ondan uykuya geçmesini istemeniz çok doğru olmayacaktır, bu nedenle (en azından alıştırma evresinde) siz de televizyonun sesini biraz kısabilir, uykunuz gelmiş gibi yapabilir, uyku kıyafetlerinizi giyebilirsiniz. Uykuya geçiş evresinde ılık bir duş yaptırabilirsiniz, birlikte banyo aktivitelerinizi yapın. (Diş fırçalama, tuvalete gitme, elleri yıkama vb.) Odasına gidin ve gece lambanızı açın (kendisinin bu aktiviteyi yapması çok daha yararlı olacaktır bu nedenle gece lambasını onun kullanabileceği bir şekilde hazırlayın.) Yatağına yatmadan önce sevdiği bir bebek ya da ayıcık varsa yatağının kenarında ona da bir yer hazırlayın  ve onu birlikte yatırın , bebeğin üstünü birlikte örtün ve sessiz bir şekilde ona iyi geceler öpücüğü vermesini sağlayın. O yatağında yatarken bir hikaye kitabı okuyabilir ya da bir masal anlatabilirsiniz. Masalın ya da hikaye kitabının heyecan içerikli ya da üzüntülü  olmamasına özen gösterin bu onun uykuya dalmasını zorlaştıracaktır. Eğer çocuğunuz, sinirli, üzgün ve korkmuş ise bu duygularla yatmasına izin vermeyin, onu rahatlatın   ve onunla konuşun.  Ona dokunun ve yanında olduğunuzu ona hissettirin.

Gece uyandığında yanınıza gelmek istediğinde bu konuda kararlı olmalı ve onu (uykunuz olsa dahi) yatağına geri götürmelisiniz. Bu sürecin uzaması anne-babanın bu konuda gerekli tutumu ve davranışı sergilememesinden kaynaklanır. Eğer çocuğunuz korkmuşsa  ya da ağlıyorsa ona hemen dokunun, yanında olduğunuzu ona hissettirin, (endişelerinizi hissettirmeyin) rahatlatın ve yatağına yatırın, uykuya dalana kadar yanında kalabilirsiniz.

Tüm bunları yapmanıza rağmen çocuğunuzda uyku problemi yaşıyorsanız bir uzman desteği almanız yararlı olacaktır. 
Çocuklarda görülen uyku bozuklukları:

• Gece boyunca sık uyanma,

• Uykuda konuşma,

• Uykuya dalmada güçlük,

• Ağlayarak uyanma,

• Gündüz uyuklama,

• Kabus ya da korkulu rüya görme,

• Yatak ıslatma,

• Diş gıcırdatma veya sıkma,

• Erken uyanma,

• Uyurgezerlik

Uyku bozuklukları çocuğunuzun hastalık dönemlerinde, yaşamında önemli bir değişiklik olduğunda, yanlış uyku alışkanlıklarında, aile içinde çatışmalar yaşandığında, evde ya da okulda kaygı yaratan bir problemle karşılaştığında görülebilir ve yine  bir uzman desteği gerekecektir.

Psikolog Eda Gökduman