Hipertansiyon (yüksek tansiyon), insan sağlığını ciddi bir biçimde tehdit eden bir durumdur. Yüksek tansiyonun kendisi bir hastalık değil, vücutta gelişen bazı hastalıkların yarattığı sonuçlardan biridir. Ancak yüksek tansiyon geliştikten sonra kendisi de birçok hastalıkların başlıca nedenini oluşturmaktadır. Ülkemizde, hipertansiyona büyük bir sıklıkla rastlanmaktadır.
Şişmanlık, hareketsiz yaşam, ailede hipertansiyon varlığı, yaş, stres, aşırı alkol kullanımı, düşük potasyum, magnezyum ve kalsiyum alımının hipertansiyona yakalanma riskini arttıran faktörler olduğunu vurgulayan Medline Acil Sağlık Hizmetleri Operasyonlarından sorumlu Direktör Dr. Barış Mutluer, hipertansiyon ile ilgili yapılan yanlışlar ve ağrılarla nasıl başa çıkılacağı hakkında bilgi veriyor…
Hipertansiyon nedir?
Kan dolaşımının sağlanması için bir basınç gereklidir. Bu basıncın normalden fazla olmasına hipertansiyon denir. Hipertansiyon için kullanılan diğer bir isim ise yüksek tansiyondur.
Hipertansiyonun belirtileri nelerdir?
Hipertansiyon hiçbir belirti vermeksizin yıllarca devam edebilir. Bunun nedeni kan basıncı artışının uzun süre içinde ve yavaş olmasına bağlı olarak vücudun buna adapte olmasıdır.
Başlıca belirtileri;
- Baş ağrısı (belli-belirsiz)
- Baş dönmesi nöbetleri
- Kendini kötü hissetme
- Ense ağrısı
- Zaman zaman burun kanamaları
- Sık idrara çıkma gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
Kan basıncının aşırı yükseldiği durumlarda ise; çift görme, dilde peltekleşme, vücutta uyuşma, kuvvet kaybı, nefes darlığı, göğüs ağrısı hissedilir. Bu durumlar acil tedaviyi gerektirir.
Hipertansiyonun vücuda zararları nelerdir?
- Ateroskleroz(Damar sertliği)
- Beyin kanaması ve felç
- Kalp krizi ve yetmezliği
- Gözlerde görme kaybı
- Böbrek hasarı gibi hastalıklar kişinin yaşam kalitesini bozar ve ömrünü kısaltır.
Bu nedenlerden dolayı, hipertansiyon önemle tedavisi gereken bir hastalıktır.
Nasıl teşhis edilir?
Çok şiddetli hipertansiyon vakaları hariç olmak kaydı ile üç veya daha fazla sayıda yapılan ölçümlerde sistolik kan basıncının 140 mmHg veya diyastolik kan basıncının 90 mmHg’nin üzerinde olması veya her ikisinin bu değerler üzerinde olması teşhis için yeterlidir. Bir kereye mahsus yapılan ölçüm doğru olmayabilir ancak malign hipertansiyon dediğimiz şiddetli hipertansiyon vakalarında ilk ölçümde teşhis konulabilir.
Nasıl tedavi edilir?
Sınırda tansiyon hastalarında ideal kiloya düşme, uygun egzersiz, az tuzlu diyet, stresten kaçınma gibi yaşam tarzı değişiklikler ile tansiyon kontrolü sağlanabilir.
Orta şiddetli hipertansiyonda bu önlemlerin yanı sıra ilaç tedavisine başlanmalıdır. Çok çeşitli ve etkili ilaçlar geliştirilmiştir. Kişi için en uygun tansiyon tedavisi doktorunun muayene ve tetkiklerinin sonucu uygun gördüğü tansiyon ilacı olmalıdır. Yapılan takip ve kontrollerle uygun ilaç ve doz ile tansiyon kontrolü sağlanılacaktır. Tansiyon tedavisin ömür boyu olduğu unutulmamalıdır.
Hipertansiyonun nedenleri;
Yüksek tansiyonun nedeni bilinmese de gelişmesini kolaylaştıran bazı faktörler sıralanabilir:
- Kalıtım: Ailesel yatkınlık
- Cinsiyet: Erkeklerde daha sık görülmekle birlikte kadınlarda menapoz sonrası görülme sıklığı artar
- Yaş: Genellikle 35 yaş üzerinde ortaya çıkar
- Obesite
- Alkol
- Sigara
- Diyabet
- Yanlış beslenme ve tuzlu diyetler
- Hareketsiz yaşam şekli
- Doğum kontrol ilaçları kullananlar
- Stres
Hipertansiyondan nasıl korunabiliriz?
Öncelikle ilaç dışı tedaviler şeklinde adlandırılan yaşam tarzı değişiklikleri yararlı olacaktır.
- Tuz alımının kısıtlanması
- İdeal kilonun korunması
- Sigara kullanılmaması
- Alkol alınmaması
- Düzenli egzersiz yapılması
- Stresi kontrol yöntemlerini kullanmak... Yoga, meditasyon gibi gevşeme tekniklerinin uygulanması
İlaç dışı yöntemlerle tansiyonun istenen düzeye indirilemez ise çeşitli tansiyon düşürücü ilaçlar içersinden size en uygun seçimi doktorunuz yapacaktır.