“Hayatın vazgeçilmez dinamiği beslenme de diğer birçok dinamik gibi modernleşen dünyanın oluşturduğu popüler kültürden etkilenerek kendi yanlışlarını oluşturuyor” diyen Diyetisyen Sema Mamak, besinlerle ilgili doğru bilinen yanlışlar hakkında bilgi verdi, kafa karışıklığına neden olan soruları yanıtladı:

Bütün protein kaynakları birbirine eşit mi?
Günlük hayatımızda ağırlıklı olarak kullandığımız protein kaynakları; kırmızı et, balık, tavuk, yumurta, peynir, süt, yoğurt ve kuru baklagillerdir. Protein kalitesi bakımından yapılacak sıralama; yumurta, tavuk eti, kırmızı et, peynir, süt, yoğurt, kuru baklagiller şeklinde olacaktır. Yumurta biyoyararlılığı, yani vücutta kulanım oranı en yüksek olan proteine sahiptir.

1 bardak meyve suyunun besin değeri 1 porsiyon meyveye eşit mi?
1 su bardağı meyve suyu yaklaşık 4 porsiyon meyveye eşittir. Ancak tam bir meyve tüketimine göre olumsuz yönleri vardır. Öncelikle meyvedeki posa meyve suyuna geçmeyecektir, meyve suyu taze tüketilmez ise içerisindeki vitaminler kaybolacaktır, özellikle çocukların yemeğin yanında tüketmeleri iştahlarının kapanıp asıl öğünlerinden vazgeçmelerine neden olacaktır.

Ne içsem beni uyanık tutar?
Günlük 300 mg geçmemek şartıyla alınan kafein içeren besinler merkezi sinir sistemini etkileyerek uykuya dalma süresini geciktirebilir. Günlük hayatımızda tükettiğimiz en çok kafein içeren yiyecek ve içecekler işe kahve, çay ve çikolatadır. Ancak çok fazla kafein tüketen bireylerde ise uyku düzensizliklerinin oluştuğu gözlemlenmiştir.

Esmer pirinç beyaz pirince göre daha mı sağlıklı?
Pirincin esmer olması daha az rafine edilmiş olması demektir. Dolayısıyla 100 gram esmer pirinç ile 100 gr beyaz pirinç karşılaştırıldığında muhafaza ettikleri kalori hemen hemen aynı olsa da içerdikleri lif oranı bakımından esmer pirinç daha zengindir. Lifin fazla bulunması esmer pirincin kan şekerinin hızlı yükselmesini engellemek, bağırsakların daha düzenli çalışmasını sağlamak ve tokluk hissini uzatmak bakımından sağlığa katkısı daha fazladır.

Seçenekler arasında hamburger, sosisli sandviç ve pizza varsa hangisi tercih edilmeli?
Et grubu içerisinde en çok uzak durmamız gereken ürünler şarküteri (sucuk, salam, sosis) ürünleridir. Günümüzde bu ürünler pizzalarda, fast-food tarzı besinlerde sıkça kullanılmaktadır. Sağlıklı beslenme prensibi, yeterli ve dengeli şeklinde tanımladığımız politikaya dayanır. Bu politikadan yola çıkarsak eğer ev yapımı az yağlı kıyma, az baharatla yapılmış bir hamburger köftesi, kepekli hamburger ekmeği içine salatalık, marul, domates dilimi, mayonez ve ketçap gibi sos kullanılmadan yapılmış hamburger yanında, 1 bardak ayranla oluşturulacak menü en sağlıklısıdır. Ancak bu menünün sıklığı bireyin yaşı ve kilosuna göre kontrol altında olmalıdır.

Beyaz peynirle diğer peynirler arasındaki fark nedir?
1 porsiyon yani yaklaşık 30 gram beyaz peynirle kaşar peynirini karşılaştıracak olursak kalori bakımından tam yağlı kaşar peynir 124 kcal iken, beyaz peynir 70 kcaldir. Kaşar en yağlı peynir grubundadır, iyi kalsiyum ve çinko kaynağıdır. Beyaz peynir ise kalsiyum bakımından ne çok zengin ne de fakirdir. Ancak iyi derece D vitamini kaynağıdır. Beyaz peynir kaşar peynirine göre daha tuzludur. Ancak her ne olursa olsun özellikle kilo sorunu yaşayan bireyler her iki tür peynirin tüketiminde de aşırıya kaçmamalıdır.

ntvmsnbc