Konuşma ve dil becerileri geliştikçe, anne babalar çocuklarının yeteneklerinin farklı biçimlerde çeşitlendiğini göreceklerinden paniğe kapılmaları ve çocuklarını aynı yaştaki başka çocuklarla kıyaslamaları zor olmaz. Bu nedenle farklı yaşlarda çocuğunuzdan genel olarak beklemeniz gerekenlere bir göz atalım:

6–12 aylık

Çocuklar müzikten keyif alır, söyleyebildiklerinden daha fazlasını anlar ve “göster bana” gibi ifadelere tepki verebilirler.

12–14 aylık

Küçük bir kelime dağarcığı geliştirir ve ‘bak araba’ gibi basit cümleler kurabilirler. Bu yaştaki çocuklar kendilerine kitap okunmasına da bayılırlar ve çocuk şarkılarına eşlik edebilirler.

2–3 yaş

Çocukların cümle kurmadaki gelişimleri daha da belirginleşir ve çocuk şarkılarını ezberleyebilirler. Sözgelimi ‘Arabayı kutunun üzerine koy’ gibi komutlara uyarlar.

4 yaş

Çocukların konuşması anlaşılır hale gelir. Bu yaşlardaki çocuklar artık içinde yer aldıkları etkinlikleri ya da olayları detaylı cümlelerle ifade edebilir ve o an yanlarında olmayan insanlar hakkında da konuşabilirler.

5 yaş

Bu yaştaki çocukların artık bin beş yüzü aşkın kelime dağarcığı bulunur. Bazı renkleri, yaşadıkları yeri ve anne babasının isimlerini öğrenecektir.

6 yaş

Bu yaşta şaka yapmaya bayılırlar ve artık daha yetişkin benzeri sohbetler yapabilirler. Her ne kadar yürüttükleri mantık yetişkinler tarafından kolay anlaşılmasa da üzüldüklerini ve problem çözebildiklerini ifade etmek için dili kullanabilirler.

Bütün bu bilgiyi aklınızda tutmaya çalışarak kendinize ve çocuğunuza onun gelişim labirenti içinde rehberlik yapmak tam zamanlı bir iştir. Çocuğunuza yetişkinliğe giden yolda rehberlik ederken, birçok hata ve birçok doğru şey yapacağınızı ve sonuç olarak bir insan olduğunuzu unutmayın. 

Anne baba olmak sürekli yukarı, daha yukarı doğru uzayan bir öğrenme eğrisini takip etmeye benzer. Her ne kadar kulağa yorucu da gelse uğraşınız sonucunda elde edeceğiniz başarı için bütün zorlukları sırtlanın. Sonunda olumlu katkılar sunan dengeli bir bireyi topluma kazandırmış olacaksınız. Bunun için bile hepsiyle uğraşmaya değer.

Unutmayın

* Çocuğunuzun davranışlarıyla ilgili yüksek beklentileriniz olsun, aksi takdirde çocuğunuz, sizin ondan ne beklediğinizi bilemeyebilir.

* Çocuğunuzun rol modeli sizsiniz. Eğer kontrollü ve düşünceli davranırsanız büyük ihtimalle o da öyle davranacaktır.

* Bir gözünüz kendi üzerinizde olsun. Bir filme çekildiğinizi hayal edin ve davranış şekliniz hakkında ne düşüneceğinizi kendinize bir sorun.

* İlerisi için plan yapın. Kendinizi iyi hissetmeyeceğinizi bildiğiniz dolayısıyla da rol yapacağınız zamanları önceden anlamaya çalışın ve hazırlıklı olun. Kendi kızgınlığınızı çocuğunuza aktarmanız kabul edilemez bir şeydir.

* Çocuğunuz gelişiyor. Bu gelişim sanki bir nehir gibi ileriye ve geriye doğru hareket edecektir. Her aşamayla ilgili katı ve hızlı kurallar bulunmaz. Sadece bu aşamaları tarif eden bazı yol gösteren levhalar bulunabilir.

* Hayatın size getirdiklerine nasıl tepki verdiğinizi düşünün. Hayatın ne kadar tahmin edilemez olduğunu ve bu gibi durumlarla nasıl başa çıkabileceğini çocuğunuzun öğrenmesi gerekir.

* Kendinize güvenin. Kendi düşüncelerinizi bilin ve içgüdülerinize güvenin. Şayet çocuğunuzun iyi geliştiğini düşünüyorsanız, işte sebep budur.