Çocuğunuz dünyaya geldikten sonra eşinizle sevişmeleriniz önceki kadar anlık, kendiliğinden, saat bilmez, mekân tanımaz olamıyor belki. Artık evde biri daha var ve önceliğiniz o oluyor hiç şüphesiz. O ki, zaman zaman uyutmakta güçlük çektiğiniz; huzursuz uykularında kendi yatağınızda yanınıza yer açtığınız... İşte o evdeki üçüncü nefes her zaman bıraktığınız yerde durmaz; bazen biti canlanır, bazen uykusu kaçar, kimi zamansa kâbus görür korkar. Sebepler değişkenlik gösterse de sonuç aynıdır: Üçüncü nefes ayaklanmıştır!
Sizse belki bu esnada, "sonunda yatırdık neyse" deyip...
Bu kadar dert edecek bir şey yok aslında. Önemli olan, sizi sevişirken gören çocuğunuza durumu nasıl anlattığınız... Ne de olsa hemen hemen tüm çocuklar, böylesi bir sahneye şahit oluyor. Bir diğer önemli nokta; çocuğun sorması kadar sormaması da esasında. Sorularımızın yanıtını Çocuk ve Ergen Psikiyatrı Neslim G. Doksat'tan alıyoruz.
Çocuk anneyle babayı yatakta görüp bununla ilgili soru yöneltirse, nasıl yanıtlamalı?
Fred’un ilk sahnesi denir buna; hatırlanır ya da hatırlanmaz ama ortalama olarak herkesin hayatında böyle bir sahne olduğunu söyler Freud. Dolayısıyla, evet, bu yaşanabilen bir şeydir. Böyle bir şeye şahit olunduğunda – olmamasına özen göstermek lazım, bunun da altını çizelim – o zaman şöyle anlatılabilir: "Annen ve baban olarak biz birbirimizi çok seviyoruz, böyle yakınlaşıyoruz. Evli insanların yakınlaşmaları doğaldır." denebilir.
Çocuk böyle bir sahne gördü diyelim, bununla ilgili soru sorması normal bir şeydir.
Tabii ki.
Peki sormazsa, bu onda daha sonra bir soruna yol açar mı, ya da böyle bir tespit yapılabilir mi?
Sormazsa zaten biliyordur aşağı yukarı. Bunu; utanılacak, sorulmaması gerken, ayıp bir şey gibi idrak ediyor olabilir. Yoksa sorar çocuk, onlar her şeyi sorar. Çocuk tarafından, cinselliğin ve seksin utanılacak veya ayıp bir şeymiş gibi idrak ediliyor olması kavramına biz çok sıcak bakmıyoruz. Tabulardan ve korkutmalardan biz her anlamda uzak durulmasını tavsiye ediyoruz. O zaman acaba ebeveyn tutumu olarak, cinsellikle ilgili aşırı cezalandırıcı veya baskıcı bir öğretide mi bulunuldu diye ben aklımdan şüpheyle geçiririm açıkçası. Normal çocuk bunu sorar, utanıp sormayabilir. Ama sormuyorsa, gerçekten ayıp bir şey olduğunu düşünüyordur; bunun sorgulanması gerekir. Cinsellik, elbette dört duvar arasında, iki kişi arasında yaşanan mahrem bir olaydır. Ancak mahremiyetle aşırı cezalandırıcı, utandırıcı, tabu koyucu ebeveyn eğitimini, cinsellik eğitiminden ayırmak gerekiyor.
Söyleşi: Itır Yıldız