Kadınlarda sık görülen, sosyal, cinsel ve psikolojik sorunlara yol açan idrar kaçırma sorunundan tamamen kurtulmak mümkün.

Sürekli ıslaklığa ve ped taşımaya bağlı olarak vajinada enfeksiyonlara sebep olabilen, seksüel yaşamı da olumsuz etkileyen sorunun tedavisi büyük önem taşıyor.

Birçok hastanın sorunu dile getirmekten çekindiğini belirten Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Güçlü Kaleağası, “Özellikle doğum yapan ve yaşlı hastalar bunun kadın hayatının kaçınılmaz bir sonu olduğunu düşünmektedir. Oysaki son yıllarda tanı ve tedavi yöntemlerindeki ilerlemelerle yaşamın hangi döneminde olursa olsun tedavisi mümkün olan bir sağlık sorunudur” dedi.

Gebelik ve doğum yapmış olmanın sorunun ortaya çıkmasında önemli bir etken olduğunu vurgulayan Kaleağası, diğer nedenleri şöyle sıraladı: “Gebelik sırasında görülen idrar kaçırma genellikle doğumdan kısa bir süre sonra düzelir. Vajinal yoldan doğum yapan, özellikle iri bebek doğuran ve doğumun 2. evresi dediğimiz çıkım döneminin uzun sürdüğü hastalarda görülme sıklığı fazladır. Sigara kullanımı riski 2-3 kat artırır. Sigara, antiöstrojenik etkisiyle kollajen sentezini azaltmakta, kronik obstrüktif akciğer hastalığına yol açıp öksürük sebebi ile idrar kaçırmayı arttırmaktadır. Çay, kahve, kola gibi diüretik (idrar söktürücü) etkisi fazla olan sıvıları çok tüketenlerde artar. Sedatifler, bazı kalp ve tansiyon ilaçları ile antidepresanların bir kısmı yan etki olarak idrar kaçırmayı arttırır. Sistemik ve bazı nörolojik hastalıklar, diyabet, multipl skleroz, Parkinson ve omurilik yaralanmaları idrar kaçırma nedenlerindendir. Obezite ve kronik kabızlık ve azalan östrojen hormonundan dolayı doku yapısının gevşemesine neden olan menopoz da diğer nedenler arasında.”

İdrar kaçırma tiplerini anlatan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Güçlü Kaleağası, sorunun tedavisinde kullanılan yöntemler hakkında da şu bilgileri verdi:

Stres Üriner İnkontinans (Stres Tipi İdrar Kaçırma)

Öksürme, hapşırma, zıplama, ıkınma gibi karın içi basıncının arttığı durumlarda görülen idrar kaçırmadır. Yüzde 30-40 oranında görülür. Mesane boynu ve idrar deliğinin (üretra) anatomik destek yapılarının zayıflaması sonucu oluşur. Bu şikâyeti olan kadınların büyük bir çoğunluğunda aynı zamanda rahim ve idrar kesesinin taban kısmının da aşağıya, vajene doğru kısmen veya ileri derecede sarkması söz konusudur ve vajinadan dışarı çıkan, ele gelen şişlik görülür.

Urge İnkontinans (Sıkışma Tipi İdrar Kaçırma)

Acil idrar yapma isteği ile birlikte veya bu hissin hemen sonrasında görülen idrar kaçırmadır. Hastaların büyük çoğunluğunda neden bilinmemektedir. Mesane gelen idrarla dolarken ani ve kontrolsüz kasılmalar olur. Kontrolsüz olan kasılmalar sonucu acil idrar yapma zorunluluğu görülür. Genellikle artmış gündüz idrar yapma sıklığı ve gece de 1 kereden daha fazla idrara kalkma şeklinde görülür. Görülme sıklığı yüzde 20-30 oranındadır.

Mix İnkontinans (Karma Tip İdrar Kaçırma)

Yukarıda anlatılan 2 tipin bir arada olması durumudur. Yüzde 25-35 oranında görülmektedir.

Taşma İnkontinans (Taşma Tipi İdrar Kaçırma)

Mesanenin yetersiz boşalmasına sekonder olarak az miktarda olan idrar kaçırmadır. Diyabetik nöropati, omurilik yaralanması ve multipl sklerozda görülür.

Konservatif tedavi yöntemleri 

Diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri: Günlük sıvı alımının 1800-2400 ml arasında olması önerilir. Alkollü içecekler, süt ve süt ürünleri, kafeinli içecekler, çay, fazla baharatlı yiyecekler, suni tatlandırıcılar gibi ürünlerin azaltılması önerilir. İdeal kiloyu korumak ve sigarayı bırakmak tüm idrar kaçırma tiplerinde etkisi olan yöntemlerdir.

Mesane eğitimi: Haftalık artan süreler ile sadece belirli zamanlarda idrar yapmanın öğretildiği ve yaklaşık hasta uyumuna göre 6-8 hafta süren bir programdır.

Pelvik taban kas egzersizleri (Kegel egzersizleri): Hastanın vajina ve makat etrafını saran kaslarını, idrar ve gaz çıkışını durduracakmış gibi kasması hedeflenir. Bu egzersizlerin sayısı ve süresi giderek arttırılır. Hastalara özel egzersiz kartları verilir.

Tedavi seçenekleri

Ameliyat ile idrar kesesi ve idrar boynu arasındaki açı düzeltilerek istem dışı idrar kaçırma ortadan kaldırılır. Sarkmayı ve açı bozukluğunu düzeltmek için farklı ameliyat yöntemleri mevcuttur.

İdrar borusunun altına açıyı düzeltmek amacı ile vücut için herhangi bir zararlı etkisi olmayan destekleyici bir bant gevşek olarak yerleştirilir. Bu bant idrar boynunun altını destekleyerek öksürmek veya hapşırmakla karın içi basıncı arttığında ortaya çıkan idrar kaçma durumunu engeller. TVT veya TOT kısaltmaları ile ifade edilen bu tip asıcı ameliyatlar ile idrar kaçırmada yüzde 90’lar civarında başarılı bir düzelme sağlanır. Bu tip bir ameliyat uygulaması sonucunda hastalar sıklıkla aynı gün taburcu edilir.

İdrar kaçırma ameliyatları sırasında zor doğumlardan kalan perine yırtıkları, vajinal genişlemeler ve deformasyonlar da aynı seansta düzeltilebilir. İdrar kaçırma problemi olmayan ama bu tür sarkma şikâyeti olan hastalarda yine cerrahi daraltma yöntemiyle tedavi edilmektedir.

Sıklıkla tercih ettiğimiz metotlardan biri de Sling yöntemidir. Sling yöntemini kullanmamızın sebeplerini ise şöyle özetleyebiliriz:

• En başarılı yöntem oluşu,
• Müdahale süresinin kısalığı (yaklaşık 10-15 dakika),
• Hastalara aynı gün, yürüyerek eve dönebilme imkânı sunabilmesidir.”