Günlük yaşamda sık sık kadınların erken menopoza girmesinden, bu dönemin zorluklarından bahsediliyor. Oysa erkekler de andropoza giriyor ve bu dönemde onlar da çeşitli sorunlar yaşıyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği’nden Prof. Dr. Tansu Küçük, andropozun erkeklik hormonlarındaki düşüşle birlikte, cinsel ve fiziksel aktivitenin azlığıyla ve en önemlisi de sperm azalması ile ortaya çıktığını belirtiyor. Henüz baba olmayan erkeklerin plastik kaplarda sıcak içecek içmemelerini öneren Prof. Dr. Tansu Küçük, “Çünkü ‘bisfenol’ ve ‘ftalat’ içeren plastik paketler, pet (Poli Etilen Tereftalat) şişeler, östrojen yani kadınlık hormonu ve benzeri maddeler açığa çıkararak erkeklik fonksiyonuna karşı çalışır. Sıcak suyla karşılaşan plastikler normalden 55 kat fazla bisfenol salgılar” uyarısında bulunuyor.

 ANDROPOZ 30 YAŞINDA DA BAŞLAYABİLİYOR

Andropoz döneminde erkeklik hormonu oranı düşüyor, bunun sonucunda da cinsel ve fiziksel aktivitede azalma meydana gelerek sperm sayısında da azalma oluyor. Prof. Dr. Tansu Küçük, genellikle 50 yaşından sonra başlayan bu durumun 30 yaşında bile görülebileceğine işaret ederek şu bilgileri veriyor:

“Dünya Sağlık Örgütü 11 yıl sonra çıkardığı yeni rehberde normal sperm sayısını 5 milyon daha aşağıya çekti. Yeni çalışmaların sonuçlarına göre günümüzde 15 milyon spermi olan erkeği normal kabul ediyoruz. Oysa bu değerin geçen yüzyılda 200 milyon civarında olduğu biliniyor. “Çocuğumuz olmuyor” diyerek başvuran çiftlerin ortalama yüzde kırkında sperm sayısıyla ilgili sorun ortaya çıkıyor. Henüz 30 yaş civarında olan bu genç erkeklerin yarısında 60-70 yaşındaki erkeklerin sperm sayılarına rastlanıyor ve tedavi edilemiyor, aksine yıllar içinde sperm bulguları daha da kötüye gidiyor. Hormonları ya da cinsel aktivitesi normal olsa da bu durum erken menopoza eşdeğer bir erken andropoz olarak kabul ediliyor.”

ERKEKLİK FONKSİYONU İÇİN ZARARLI MADDELER

Sperm sayısındaki bu hızlı düşüşün ve andropoz bulgularının daha genç yaşlarda görülmesinin ana nedenini çevre kirliliği ve erkeklerin aldığı kimyasal maddeler olarak açıklayan Prof. Dr. Tansu Küçük, bu konudaki önemli bilgileri paylaşıyor:

• “Bisfenol A” ve “ftalat” içeren plastik paketler, pet (Poli Etilen Teleftalat) şişeler estrojen, yani kadınlık hormonu, benzeri maddeler salgılayarak erkeklik fonksiyonlarına karşıt çalışıyor.
• Özellikle plastik paketiyle mikrodalgada ısıtılan hazır yiyecekler daha fazla bisfenol salgılıyor.  
• Sıcak su ile karşılaşan plastikler normalden 55 kat fazla bisfenolu ortama vermiş oluyor. Soğukken saatte 0,2-0,8 nanogram olan ftalat salınımı, sıcak su ile temasından sonra saatte 8-32 nanograma yükseliyor. Önce sıcak su ile yıkanıp sonra içine soğuk su konulsa bile bu salınım oranı değişmiyor.
• Ayrıca tarım ilaçları, hormonlu et ve besinler ve deterjanlar da benzeri etkiler gösteriyor.
• Testis ameliyatı geçirenlerde, kanser kemoterapisi alanlarda, kilo fazlası olanlarda ve çevre kirliliğinin yoğun olduğu yerlerde yaşayanlarda bu etkiler daha da fazla ve hızlı olabiliyor.

 ERKEKLER 20’Lİ YAŞLARDA SPREM SAYIMI YAPTIRMALI

Ergenliğin tamamlanıp erişkinliğin başladığı 20’li yaşlarda sperm sayımı yapılmasını öneren Prof. Dr. Tansu Küçük, “Yaptırdıkları test sonucunda 15 milyondan az spermi olanlar sperm dondurmayı düşünmelidir. Böylece ileride normal yoldan ve hatta tüp bebekle bile çocuk sahibi olamayacak duruma düşülürse saklanmış sperm kullanılabilir. Ayrıca, vazektomi yaptıracak olanlar, kanser için kemoterapi alacak olanlar, testislerinden ameliyat olacak olanlar da bu işlemler yapılmadan önce sperm dondurarak ilerideki bebeklerini garanti altına alabilirler” diyor.

EVLENME YAŞI GECİKTİ, ERKEN ANDROPOZ KAPIYA DAYANDI

Günümüzde erkeklerin evlenme ve aile kurma döneminin 40’lı yaşlara kayması, çocuk sahibi olma konusunda birtakım zorlukları, sıkıntıları da beraberinde getiriyor. Erken andropoz bulguları saptanan bir erkeğin aile kurmakta acele etmesini ya da sperm saklatmasını öneren Prof. Dr. Tansu Küçük, yaşlanan erkekte andropozun saptanma kriterleri hakkında şu bilgileri veriyor:

“Erkeklerde erken andropoz varlığını düşündürecek bazı bulgular vardır. St. Louis ADAM (Androgen Deficiency in the Aging Male - Yaşlanan Erkekte Andropoz) kriterlerine bakacak olursak, aşağıda sıraladığımız kriterlerden bir veya ikincisinin tek başına, ya da diğer kriterlerden dört tanesinin birlikte görülmesi, andropoza girildiğine ilişkin teşhis konulmasını sağlıyor.

Erkeklerde erken andropozun belirtileri:

• Cinsel dürtünün azalması.
• Daha az sertleşme olması.
• Günlük yaşam enerjisinde düşüş olması.
• Güç ve dayanıklılığın azalması.
• Boy kısalması.
• Hayattan daha az zevk alınması.
• Üzgün ve depresif olunması.  
• Spor yeteneklerinin azalması.
• Yemekten sonra uyuklanması.
• İş performansının düşmesi.