Kortizon; vücudumuzda bulunan ve böbrek üstü bezleri tarafından salgılanan bir hormondur. İstirahat halindeki normal bir insanın vücudunda, 24 saatte yaklaşık 15-40 mg. Kortizon üretilir. Kortizon üretimi şişmanlarda yüzde 50 oranında daha fazladır. Ancak vücudumuzca kortizon üretimi gün boyunca aynı miktarda değildir. Vücut ısısı, kan basıncı, gece ve gündüz olmasına bağlı olarak üretilen kortizon miktarı da değişir. İnsan vücudu kortizonu en çok sabahları üretir. Sinir anında ise bu üretim normalin 10 katına kadar çıkar. Kortizon yapımı gece yarısına doğru giderek azalır.
Vücudun bu kendi kendine kortizon üretimi doğumdan sonraki üçüncü haftada başlar ve ölünceye kadar devam eder. Kortizonun eksik imal edilmesi veya hiç çıkmaması durumlarında, dışardan kortizon verilir (tıpkı şeker hastalarında dışardan insülin verildiği gibi).
Beslenme Uzmanı Taylan Kümeli, kortizon tedavilerine bağlı birtakım rahatsızlıklar görülebileceğini söylüyor. Kortizon tedavisi sırasında görülebilecek hastalıklar hakkında bilgi veren Kümeli, bu dönemde beslenme konusunda önemli uyarılarda bulunuyor.
Tedaviye bağlı cushig sendromu: Omuzlarda ve karında yağ toplanması, vücutta su ve tuzun tutulmasına bağlı olarak ödem ve tansiyon yükselmesi, kemik erimesi gibi problemlerle gerçekleşir.
Psikolojik sorunlar: Depresyon, anksiyete (kaygı) ile birlikte yemek yemeğe normalden daha fazla yönelmeye sebep olabilir. Antidepresan kullanımı da metabolizmayı yavaşlattığı için kilo alımı hızlanır.
Ülser oluşumu: Kortizon mide asit salgısını artırırken; koruyucu mukus tabakasını da bozar. Ayrıca midedeki yara etrafında iyileştirici dokunun oluşumunu da yavaşlattığından ülserin meydana gelmesi olasıdır.
Şeker hastalığı oluşumu: Kortizon kan şekerinin kullanılmasını sağlayan hormon olan insülinin etkisine zıt etki yaparak kan şekerini yükseltir. Şeker hastalığına yatkın kişilerde şeker hastalığı görülebilir. Gebelerde kortizon kullanımı gebelikte şeker hastalığının oluşma riskini artırır.
Ödem ve yüksek tansiyon: Kortizon vücutta su ve tuz tutulmasına neden olur. Su ve tuz tutulması özellikle böbrek hastalığı, kalp yetmezliği ve hiper tansiyon hastalarında belirgin sorunlar yaratabilir. Bu etkiler sizde de görülüyorsa eğer, doktorunuza danışmadan kesinlikle tedaviyi yarıda kesmeyin.
Kümeli, kortizon tedavisi sırasında az tuz bol meyve tüketilmesi gerektiğini konusunda uyarıyor. Kortizon tedavisinde tuz kullanmamanın hipertansiyon riskini düşürmek bakımından önemli olduğunun altını çizen Kümeli, bunun aynı zamanda yağ sentezi bakımından da yararlı olduğunu dile getiriyor.
SÜT YOĞURT TÜKETİN
Bu dönemde kalsiyum bakımından zengin olan süt ve yoğurt tüketmenin de önemine değinen Kümeli, bu besinlere günlük beslenmelerde mutlaka yer verilmesi gerektiğini söylüyor.
Ayranın iyi bir dengeleyici olduğunu söyleyen Kümeli, yaz kış farketmeden ayran tüketilmesi gerektiğini söylüyor.