Çocuk öfke nöbetini bir şeylerin yanlış gittiğini bize duyurma, hissettiği ya da düşündüğü şeylerle ilgili çözüme ulaşma ihtiyacı duyduğu için kullanır. Örneğin bir şeylere üzülmüş, karnı acıkmış, sinirli, kıskanç, korkmuş, yorgun ya da hasta hissediyor olabilir.
Birle üç yaşları arasındaki küçük çocukların sözel iletişim yetenekleri çok sınırlıdır. Dolayısıyla bu çocukların öfke nöbetlerini güçlü duygularını ifade edebilmenin bir yolu olarak kullanmaları gayet normaldir. Öfke nöbetleri küçük çocukların çoğunda görülen bir davranış biçimi olsa da farklılıklar gösterir. Örneğin kimi çocuklar diğerlerine göre çok daha fazla öfke nöbeti yaşayabilir
Çocuklar öfke nöbetlerini engellenmişliklerini sergilemek için kullanırlar. Genelde de sahip olamayacakları şeyleri istediklerinde ortaya çıkar. Sanki çocukta özel bir düğme vardır ve vermek istediği mesaj şudur: “Eğer istediğimi elde edemezsem ben de başka bir yol bulurum.” Tabii ki bu davranış türünü sadece küçük çocuklara mal edemeyiz. Aslında sonuç alıp almayacağını görmek için hemen hemen bütün yaş gruplarındaki çocuklar bu taktiği kullanırlar.
İstediklerinin olmaması
Özellikle tek çocuklarsa ya da kardeşleri sakinse, küçük çocuklar istedikleri yapılmadığında gerçek bir şok yaşarlar. Bu davranışa nasıl karşılık verdiğiniz ve ne dediğiniz, çocuğunuzun tepki göstermek için alternatif yollar bulmasına yardımcı olmanızda etkili olacaktır. Oyuncaklarını, sizin ilginizi ve ikramlarınızı paylaşmak durumunda kalacağı koşullar yaratın. Eğer çocuğunuz paylaşmayı reddediyorsa, bunun zor olduğunu bildiğinizi ona söyleyerek oyuncağını kısa süreliğine başka birine vermesi için onu teşvik edin. Bu yolla, verdiği şeyleri geri alabileceğini öğrenmeye başlayacaktır.
Yeni kardeşin getirdiği rahatsızlık
Yeni kardeşin gelişi çok fazla rahatsız edici bir hal alabilir. Durumun bir soruna dönüşmesi, sizin tepkileriniz, çocuğunuzun aile içindeki pozisyonu, çocukların yaşları ve cinsiyetleri arasındaki farklar gibi birkaç koşula bağlıdır.
Değişim
Örneğin evdeki odası değişiyorsa, yanında neleri götürebileceğini, odayı nasıl değiştirmek ve dekore etmek istediği gibi şeyleri ona sormak iyi bir fikir olabilir.
Çocuğunuzun karşı karşıya kaldığı durumu farklı bir bakış açısıyla görebilmesi için ona daima değişimin olumlu yanlarını gösterin.
Öfke nöbetleriyle baş etmek için işte size birkaç ALTIN KURAL:
- Öfke nöbetlerine, vermek istediğiniz mesajı düşünmeden tepki göstermeyin. Belki de ona ilgi göstererek bu kötü davranışını ödüllendiriyor olabilirsiniz. Eğer öfke nöbetlerini yok saymak yerine tepki gösteriyorsanız, üzgün olduğunu gördüğünüz ve yardım etmek istediğiniz için böyle davrandığınızı ona açık bir biçimde anlatın.
- Çocuğunuza, isteklerini karşılamadan önce biraz kontrollü olmasını istediğinizi söyleyin.
- Duygularını ifade edebilmesi için başka iletişim yöntemleri olduğunu ona hatırlatın. Sadece yanınıza gelip sorununun ne olduğunu açıklamasının herkes için iyi olacağını söyleyin.
- Çocuğunuzu öfke nöbetine neyin sevk ettiğini, nerede böyle davrandığını ve bu davranışının belirli bir kalıba sahip olup olmadığını anlamaya çalışın.
- Ruh halindeki küçük değişiklikleri gözleyin. Normalden daha mı alıngan? Öfke nöbetlerini yorgun olduğunda, karnı acıktığında ve fazla heyecanlandığında mı geçiriyor?
- Öfke nöbetleri yaşadığında etrafında en çok kimler oluyor?
- Öfke nöbetleri yaşandığında farklı davranıp davranmadığınız hakkında bir düşünün. O sırada özellikle stresli ya da yorgun mu hissediyorsunuz? Ya da belki de normalden daha çabuk mu sinirleniyorsunuz?
- Sakinleşmesini sağlamak ve öfke nöbetini durdurmayı başarmak için neler yaptınız? Eğer özel bir stratejiyle başarıya ulaştıysanız, başka bir zaman da aynısını kullanabilirsiniz.
- Ne yaparsanız yapın, hiçbir ailenin öfke nöbetlerini her zaman engelleyemeyeceğini aklınızdan çıkarmayın.