Son günlerde “Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi” ismini çok duymuş olmalısınız. Hemen her yerde özellikle son iki yıldır bir Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri açılıyor. Bunun nedeni; devletin özel eğitime ihtiyacı olan çocuklara ücretsiz eğitim alma hakkı tanımasıdır. Fakat bu kanunla birlikte yolsuzluklar atarken bu alandaki eğitim kalitesi de düştü. Kaliteli bir özel eğitim merkezi bulmak zorlaştı. Özel eğitim merkezleri özellikle kırsal bölgelerdeki aileleri kandırarak eğitime hile karıştırdı. Bugün bunun örneklerini gazetelerde görüyoruz; Eğitim veriyorum diyerek çocuğun oyun odasına alınıp eğitim verilmemesi; çocuğun ayda bir eğitime alınması; aileden raporun alınıp, çocuğun kuruma getirilmemesi gibi. Özel eğitime ihtiyacı olan çocukların ailelerinin bu konuda çok titiz davranması ve ilgili bir veli olması gerekir. Aileler seçecekleri kurum hakkında bilgi sahibi olmalı, seans sıranda çocuklarını gözlemeli, öğretmeniyle programını konuşmalı “çocukları gerçekten eğitim alıyor mu?” diye araştırmalı.
Özel eğitime ihtiyacı olduğunu düşündüğünüz, şüphe ettiğiniz yakınlarınız, tanıdıklarınız varsa onları bu hakları konusunda bilgilendirin. Sevgili Anneler-Babalar “Özel Eğitime” ihtiyacı olduğunu düşündüğünüz ve şüphe ettiğiniz çocuğunuz var ve ne yapacağınızı bilmiyorsanız, ilk yapılması gereken şey bağlı bulunduğunuz (RAM) Rehberlik Araştırma Merkezi’nden çocuğunuzun incelenmesi için bir randevu almanız. Eğer çocuğunuz okula gidiyorsa okuldaki rehberlik servisi sizi RAM’a yönlendirecektir. Sonra ise randevu günü çocuğunuzu ve gerekli evrakları alarak RAM’ a gitmeniz.
Rapor alma işlemlerini kendiniz de yapabilirsiniz bir özel eğitim merkezinden de yardımda alabilirsiniz. Artık özel eğitim merkezleri kendi kurumunda eğitim alacağını düşündüğü velilere her türlü kolaylığı sağlıyor. Başvurduğunuz özel eğitim merkezi sizin için RAM’ dan randevu alır , size servis aracı tahsis eder ve rapor alma aşamalarında size rehberlik eder. Randevu gününe çocuğunuzun karnı tok ve mutlu gelmesi test sırasında performansını göstermesi için çok önemli. RAM’a randevu günü sizden istenen belgeleri eksiksiz getirmeniz gerekir. Mutlaka çocukla birlikte ya anne ya da baba olmalı. RAM da çocuğunuzun problemine göre inceleme, test farklı zaman alabiliyor.
RAM’da Genel olarak çocuğunuz teste alınır ve sonra velisi olarak size bilgi verilir. RAM yine çocuğunuzun sorununa göre Devlet Hastanesine “ Özürlü Kurul Raporu için sevk edebilir. Devlet Hastanesine sevk verildiğinde siz istediğiniz devlet hastanesinden randevu alıp gerekli işlemleri yapıyorsunuz. RAM hastanenin raporunu da değerlendirerek çocuğunuza rapor hazırlıyor. Bu rapor, çocuğunuzun özel eğitime ihtiyacı var mıdır bireysel ve grup terapisi alabilir mi alamaz mı bunu resmi olarak söylüyor. Rapor sadece özürlü çocuğa verilmez. Rapor çocuğun tanısı ve alması gereken eğitimi hakkındaki resmi yazıdır. Eğer çocuğunuzda bir sorun yoksa ve özel eğitime ihtiyacı yoksa yine buna dair bilgi raporu verilir.
Ücretsiz özel eğitimi alma hakkı şu çocuklara tanınmıştır: Hafif, orta, ağır zeka geriliğine; otistik, spastik, öğrenme güçlüğü, işitme engeli konuşma bozukluğu olan ve fizyoterapi ihtiyacı olan çocuklara veriliyor. Ayrıca inceleme sonun da çocuğunuzun üstün yetenekli olduğuna dair bir rapor verilirse, bu raporla çocuğunuz özel okullar ve kolejlerde burs ya da indirimden faydalanabiliyor. Bu konu da bağlı bulunduğunuz RAM’ dan daha ayrıntılı bilgi alabilirsiniz. Özel Eğitim Kurumlarında “ ücretsiz özel eğitim alma hakkı sadece RAM’dan alınan raporla mümkündür. Bazen çocuklar sınırda kalıyor. Özel eğitime ihtiyacı olsa da sınırda kaldığı için bu rapora gerekli görünmüyor. Çünkü, amaç gerçekten eğitime ihtiyacı olanların bu haktan yararlanması. Raporu yoksa ve çocuğunuz öğrenme güçlüğü yaşıyorsa, siz kendi maddi imkanlarınızla da özel eğitim merkezlerine gönderebilirsiniz. Eğer özel eğitim merkezi gerçekten kaliteli bir eğitim veriyorsa çocuğunuza çok faydalı olacaktır. Raporu aldıktan sonra istediğiniz Özel Eğitim Merkezine raporunuzu teslim edebilirsiniz. Bu Özel Eğitim Merkezinde uzmanlar çocuğunuzun programını yapar ve eğitimiyle ilgi bilgilendirir. Artık Özel Eğitim Kurumları çocuğunuza ücretsiz servis sağlıyor. Buna benzer hizmetlerle sizleri memnun etmeye çalışıyor. Eğer çocuğunuzun devam ettiği özel eğitim merkezinden memnun değilseniz ilişkinizi hemen kesip başka bir kuruma gitme hakkına sahipsiniz. Eğer kurum “hayır, gidemezsin, raporunu veremeyiz “derse bağlı bulunduğunuz MEB Özel Eğitim Şube Müdürüne bir dilekçe yazmanız yeterli olacaktır. Herhangi bir kurumda gördüğünüz haksızlığı, yolsuzluğu da yine MEB Özel Eğitim Şube müdürlüğüne bildirebilirsiniz. O kurumlarla ilgi gerekli işlemler yapılacaktır.
Anne- baba olarak özel eğitime ihtiyacı olan çocuklarınızın hakkını arayın. Çocuklarınızı eve hapsetmeyin. Özel eğitim alması için gerekli işlemleri takip edin ve Özel Eğitime başladığında o kurumun eğitim kalitesine dikkat edip, ilgi bir veli olun. Böylelikle çocuğunuzun topluma yararlı bir birey olarak yetişmesinde katkıda bulunmuş olursunuz. Bu konuda sorularınız olursa her zaman mesaj atabilirsiniz.
Pedagog Psk. Dan. Sevil Gümüş
Kurucu, Çocuk Psikolojisi ve Gelişimi Uzmanı, Oyun ve Filial Terapist