Hangi şartlarda toplu işten çıkarma olabilir? Başınıza geldiyse haklarınız nelerdir? Gelin birlikte bakalım.

***

i) Toplu işçi çıkarma halinde işveren 6 ay geçmedikçe çıkardıkları işçilerin yaptıkları iş için başka işçileri işe alamazlar. 6 aylık süre içinde o iş için ihtiyaç olursa o işçileri almak zorundadır. 6 aylık süre için işverenin sözleşme yapma özgürlüğü kısıtlanmış olur. (İK md 29)

ii) İşyerinden malulen ayrılan kişilerin sonradan maluliyeti ortadan kalkarsa işverene başvurup yeniden işe alınmayı talep etmeleri halinde işveren talebi kabul etmek zorundadır. Boş yer varsa derhal yoksa doğacak ilk boş yere öncelikli olarak işe almak zorundadır. Aranan şartlar mevcut olduğu halde işçiyi işe almazsa işçiye çıplak brüt ücret üzerinden 6 aylık ücret tutarında tazminat öder. Bu tazminat maktudur.

iii) Askerlik veya kanuni bir ödev nedeniyle işten ayrılan işçi bekleme süresinden yararlanarak görevleri bittiği tarihten itibaren 2 içinde işverene yeniden işe talepte bulunabilir. Bu bekleme süresinden yararlanabilmek için o işyerinde 1 yıl çalışmış olması gerekir. Bu 2 aylık süre hak düşürücü bir süredir. Süre içinde yapılan müracaatla işveren boş yer varsa derhal boş yer yoksa ilk boşalacak yere öncelikli olarak o anki şartlarla işe almak zorundadır. Şartlar uygun olduğu halde işe almayan işveren eski işçiye 3 aylık ücret tutarında tazminat ödemekle yükümlüdür. Tazminat maktudur.

iv) Basın iş kanuna göre gazetecilerin hastalıkları 6 aydan fazla sürmemişse bu nedenden dolayı sözleşmesi feshedilemez. İş sözleşmeleri feshedilen gazetecilerin hastalıkları 1 yıl içinde geçerse işveren boş yer koşulu aranmaksızın işe alma yükümlülüğü vardır.

v) 2821 sayılı kanununa göre; “Yöneticilik teminatı” kanundaki koşullar çerçevesinde sendika yöneticilik sıfatını kaybeden eski sendika yöneticisi eski işverenine 3 ay içinde başvurup işe alınmayı talep edebilir. İşveren boş yer şartıĞ aranmaksızın işe almakla yükümlüdür.

AV. Seyyid Burhaneddin Kamacı

Türk Hukuk Sitesi