Çocuklarımız kavga etmeseydi ne güzel olurdu değil mi? Ancak gerçek hayatta bu nadiren gerçekleşir. Çocuğumuzun kardeşleriyle ya da diğer çocuklarla kavga etmesi yaygın olarak görülür. Bu kavgalar, genelde anne babaların utanmasına (özellikle diğer insanların çocuklarının da karıştığı durumlarda), çok üzülmelerine ve barışı sağlamaya çalışırken harcadıkları çaba yüzünden de kaçınılmaz bir şekilde yıpranmış hissetmelerine yol açar. İşin üzücü tarafıysa bu anne babaların çoğunun kavga çıktığında bunu kendi hataları olarak görmeleridir.
Sonuçta anne babalar çocuklarının başkalarıyla geçinmelerini ve beraber mutlu olmalarını umut ederler. Ancak çocuklar arasındaki ilişkinin bozulduğu ve geçinmelerinin imkânsızlaştığı zamanlar da olabilir. Bu noktada olaydan bir adım geride durmaya çalışarak kendinize “Neden şimdi?” diye sormanız gerekir. Çocuğunuzun bu davranışına neyin sebep olduğunu, onu neyin tetiklediğini ve sonuç olarak ne olacağını çözmeye çalışın. Çocuğunuzun böyle davranmasına herhangi bir tavrınızla katkıda bulunmuş olup olamayacağınızı ve nasıl karşılık verdiğinizi düşünün.
Çocukların kavga etmelerinin en yaygın görülen nedenleri; ilgi görmeyi beklemeleri ya da sorunu çözecek başka yol bulamamalarıdır. Ona yaklaşım şekliniz bir çocuğun bu davranışını nasıl kontrol edebileceğini öğrenmesi için büyük önem taşır ve ileride benzer durumlar yaşamanızın önüne geçebilir.
Müdahale etmek mi gerekir, geri durmak mı?
Çocukların illa kavga edeceklerini unutmayın. Bu birbirleriyle nasıl geçineceklerini anlamak ya da yaşıtları tarafından nelerin kabul edilebilir olduğunu görmek için uyguladıkları bir yöntemdir.
Bir anne baba olarak amaçlarına ulaşabilmeleri ve rahatsız oldukları şeyleri çözüp çözemediklerini görmeniz gerektiği için özellikle hır gür çıkardıkları belli bazı kavgalara göz yummak zorundasınız (Elbette bunu yaparken fiziksel şiddet oluşmayacağından ya da kontrolü elinizden kaçırmadığınızdan emin olmak kaydıyla). Bu nedenle eğer çocukların birbirlerini fiziksel olarak incitmediklerinden eminseniz sakin olun, hiç karışmayın ve kavgayı görmezden gelin. Ancak anlaşmazlık fiziksel bir kavgaya dönüşürse müdahale edin.
Sorunu çözmeye çalışırken iki tarafa da eşit muamelede bulunun. Eğer müdahale etme ihtiyacı hissediyorsanız, kimin haklı olduğuyla ilgili hikâyelerden uzak durun. Bunun yerine sorunun çözümü için yapmaları gerekenlere ve bir dahaki sefere nasıl davranacaklarına odaklanmalarını sağlayın.
Herhangi bir tartışmada ya da kavgada taraf tutmamaya çalışın. İster kardeşler isterse de çocuğunuz ve arkadaşı arasında olsun, bir anlaşmazlığı çözüme kavuşturmak çok zor olabilir. Üstelik her iki tarafın da anlattıklarını dinlemek işi daha da içinden çıkılmaz bir hale getirebilir. Hır gür çıkaran çocuklarla ilgili beklentilerinizi ve düşüncelerinizi çabucak tespit edin ve kavgayı kimin başlattığını önemsemeden kavga etmelerini istemediğinizi onlara anlatın. Tarafsız kalın ve çözüm bulmaya yönelik olarak birlikte nasıl çalışabilecekleri üzerine yorum yapın. Eğer çocuklardan biri özür dilerse ona diğer çocuğun üzüntüsünü anlayabildiği için ne kadar memnun olduğunuzu anlatın. Özür dileyen çocuğa kavga deneyiminden ders çıkardığını ve bu dersle devam edeceğini gördüğünüz, bu nedenle de ona güvendiğiniz mesajını verin.
En kolayı bir kavga sonrası sonuçların ya da cezanın etkisini güçlendirmek anlamında iki tarafı birden cezalandırmaktır. Aksi takdirde gerçekten doğru karar verip vermediğinizden emin olamayacağınız için tuhaf bir belirsizlik içine girebilirsiniz. İki çocuğun da yanlış davrandığını düşündüğünüz için ikisini birden cezalandırarak taraf tutmadığınızı onlara göstermiş olursunuz. Bu yöntem ayrıca çocukların gereksiz hikâyeler anlatmalarını önlemek anlamında da önemli bir fayda sağlar. Böyle yaparak net bir iletişim kurulursa, her iki taraf da bir sonuca ulaşır.
Açıkçası bir anne baba olarak amacınız çatışma başlamadan önce önüne geçmektir. Çatışmalar şekil almaya başladıkça, muhtemel tehlikeler konusunda dikkatli olun. Eğer bir münakaşanın çıkmak üzere olduğunu hissediyorsanız ilgilerini başka yöne çekerek ya da onlara bir alternatif sunarak olaya müdahale edin ve durumu etkisiz hale getirin. Hatta bir tartışmanın çıkabileceğini gördüğünüzü ve eğer meseleyi kendi aralarında çözemiyorlarsa onlara yardımcı olabileceğinizi biraz yüksek sesle söyleyebilirsiniz. Sadece gördüklerinizi vurgulayarak hassas durumun ateşini biraz düşürebilirsiniz. Daha sonra da her iki tarafın davranışlarına daha fazla dikkat etmeleri gerektiğini işaret edebilirsiniz.
Kavga etmeye ve hır gür çıkarmaya birkaç sorun daha eşlik eder. Genelde üç yaş gibi küçük çocuklar özellikle de yanlış anlaşıldıklarını düşündüklerinde sinirlerini kontrol etmekte zorlanırlar. Eğer bir çocuk anne babasından duygularıyla baş etmenin tek yolunun sinirlenmek olmadığına dair net bir mesaj almamışsa, verdiği tepkinin kabul edilemez olduğunun farkında olmayacaktır. Çocuğunuzun sinirlendiğinde verdiği karşılıkları dikkatlice izleyerek ve engel olarak bu tür tepkiler vermeyi durdurmasına yardımcı olun. Çocuğunuza küçük yaşta bu şekilde davranarak, ileriki yaşlarında karşılaşacağı bazı sorunları önceden bertaraf etmiş olursunuz. Böylece, sorunlarıyla daha kolay yüzleşebilecek ve kendine çeki düzen verebilecektir.