Kişinin yaşam kalitesini ciddi anlamda düşüren “baş dönmesi (Vertigo), insanın kendisinin veya çevresinin döndüğünü hissetmesidir. Vertigo’nun sıklıkla bir iç kulak probleminden kaynaklandığını söyleyen Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Hamdi Yakut konuyla ilgili önemli noktaları anlatıyor.
Dengeyi sağlamada iç kulaklar, gözler derin duyu alıcıları ve merkezi sinir sistemi gibi birçok doku ve organ görev alır. Denge sistemini en çok etkileyen durumlar ise; kan dolaşımı, travma, iltihap, alerji ve kronik hastalıklardır.
Baş dönmesi veya denge problemi olan bir hasta öncelikle detaylı bir muayeneden geçirilmelidir.
Öncelikle detaylı olarak hastanın sersemlik hissinden “Ne kastettiği, ne kadar zamandır olduğu, ne gibi bir problem yarattığı, ne kadar sürdüğü, bulantı veya kusma ile birlikte olup olmadığı, beraberinde işitme kaybı, çınlama varlığı” sorgulanmalıdır. Genel sağlık durumu, kullanılan ilaçlar, kafa travmaları, son zamanlarda geçirilen iltihabi hastalıklar ile sinir sistemi hakkında bilgi alınmalıdır.
Baş dönmesinin aktif olduğu dönemlerde Nistagmus olarak adlandırılan ve teşhis için çok önemli olan anormal göz hareketleri saptanabilir. Bu göz hareketlerinin yönü ve şekli hangi kulağın hasta olduğu veya baş dönmesinin kulak dışı bir nedene bağlı olup olmadığı hakkında çok önemli bazı bilgiler verebilir. Muayenenin devamında gözler kapalı nokta tayini, ayakta durma, yürüme gibi bir seri test uygulanır.
Doğru teşhis için birtakım testlerin yapılması gerekir.
Çeşitli işitme, kulak basınç ve denge testleri yapılabilir. Bazı vakalarda, kafa filmleri, Bilgisayarlı Tomografi, Manyetik Rezonans filmleri çekilebilir. İç kulak ve beyne giden kan akımını ölçmeye yardımcı olan Dopler Ultrasonografi ve çeşitli kan tahlillerinin de yapılması gerekebilir.
Birçok hastalık baş dönmesine neden olabiliyor.
İç kulakta sıvı basıncının artması, enfeksiyon sonucu iç kulak denge bölümündeki sinir hücrelerinin görev yapmaması, orta ve iç kulağı birbirinden ayıran zarların yırtılması, denge sisteminde oluşan iyi huylu tümörler, iç kulaktaki kalsiyum kristallerinin kontrolsüz hareketleri, araç tutması, yaşlılığa bağlı baş dönmesi gibi daha pek çok hastalık baş dönmesine neden olabilir.
Op. Dr. Hamdi Yakut baş dönmesi olan hastaların özellikle şu noktalara dikkat etmesi gerektiğini belirtiyor:
Baş dönmesi olan hastaların, evde uygulayabileceği bazı egzersiz hareketleri vardır. Ayrıca stresten kaçınmalı, çay, kahve az tüketilmeli, sigara ve alkolden uzak durulmalıdır. Gereken durumlarda tuz kısıtlanmasına gidilebilir. Kan şekerinin düşmemesi için yemek öğünleri atlanmamalıdır.