Genellikle multisentrik denilen aynı kökenli birçok dokuda görülebilirler; anal bölge (makat), vajina ve vulva (dış genital organ). Servikal intraepitelyal lezyon (SIL) hastalığı olanların yüzde 10’unda anal bölge, vajina ve vulvada hastalık olabilir; veya anal bölge, vajina ve vulvada hastalık olanların yüzde 10’unda SIL olabilir. Yani bu organ ve dokular, komşu oldukları ve benzer yapıda oldukları için bir yerde hastalık varsa diğer bölgelerde de olabilmektedir.
SIN (Servikal İntraepitelyal Neoplazi) nedir?
SIN (eskiden displazi denirdi) serviksi örten dokudaki düzensiz gelişme ve büyüme olarak tanımlanır; hafif (SIN-I), orta (SIN-II) ve ağır (SIN-III) tipi vardır. Ağır tipi kansere dönüşme riski en fazla olan tip, hafif olansa en düşük tiptir. Smear tetkiklerinde ASC-US veya LSIL düşük tipli hastalıklar, ASC-H veya HSIL ise yüksek riskli hastalıklar olabileceğinin ifadesidir. Görülme sıklığı, topluma ve coğrafi bölgelere göre yüzde 1 ile yüzde 14 arasında değişir. 20’li yaşlarda ilk kez saptanır, 25-35 yaşlar arasında kanser başlangıç aşamasına ulaşır ve genellikle 40’lı yaşlardan sonra kanser ortaya çıkar. Bu anlatılan tabii ki hastalığın doğal seyridir. Birçok faktör bu süreci durdurabilir, yavaşlatabilir veya hızlandırabilir. SIN-I’lerin kansere dönüşme riski yüzde 1’den az, SIN-III’ün ise yüzde 22’dir.
SIN oluşumundaki risk faktörleri nelerdir?
Serviks kanserlerindeki ile aynı veya benzerdir. Cinsel yaşamın erken başlaması, cinsel yolla bulaşan hastalıklar geçirmiş olmak, sigara kullanıyor olmak, çok doğum yapmak, bağışıklık sisteminin baskılandığı durumlar (HIV enfeksiyonu, AIDS, immunsupresif ilaç kullanımı gibi), HPV enfeksiyonları, çok uzun yıllar hiç kontrol olmadan doğum kontrol ilacı kullanımı, birden fazla partnerin olması veya tek partneri olup partnerin birden fazla partneri olması bilinen belli başlı risk faktörleridir. HPV bilinen en önemli risk faktörlerinden olup, kanser öncüsü hastalıkların yüzde 80’inde (her 5 kişiden dördünde), kanserlerin ise yüzde 99.7’sinde (hemen tamamında) saptanırlar.
Belirtileri nelerdir?
Hiçbir belirtisi yoktur. Bu sebeple Amerika Kanser Cemiyeti 2002 yılında 21 yaşına gelen tüm kadınların veya cinsel yaşamın başlangıcından itibaren 3 yıl geçen her bayanın smear tetkiki yaptırması önerisini bildirmiştir. Smear tetkiki sorunlu çıkanlara, doktor önerisi doğrultusunda tekrarlayan çeşitli tetkikler yapılabilir (smear tekrarı, HPV testi, kolposkopi, Schiller testi veya toludin boyama, kolposkopik biyopsi veya servikal-endoservikal biyopsiler gibi.)
Tedavi ve takip
En sık kullanılan 5 yöntem mevcuttur. Doku haraplanmasını sağlayan kriyoterapi, lazer ablasyon, dokunun çıkarılmasını sağlayan soğuk konizasyon, lazer konizasyon ve LEEP yöntemidir. Bu yöntemlerin tedavideki başarı oranları benzer olup, başarı yüzdesi yüzde 80-95 civarındadır. Tedavi sonrası hastalık tekrarı genellikle ilk 2 yılda sık olur, bu sebeple hastalar özellikle ilk 2 yıl çok yakın takip edilmelidir, yoksa daha sonra kötü sonuçlarla karşılaşabilmek mümkündür.
Sağlıkla kalınız.