Metabolizma, mevsimsel değişikliklere bağlı olarak değişebilmektedir, ancak asıl fark vücut kompozisyonu ile ilişkilidir. Kış aylarında metabolizmanın temel görevi vücudu ısıtma olduğu için, çalışma hızını düşürerek enerjiyi daha etkin korumaya çalışır. Öte yandan insanlar, soğuk havalarda daha az hareket halindedirler ve vücudun çalışma hızı azalır. Ancak vücuttaki kas ve yağ dokularının birbirlerine oranı en temel etkendir. Kaslar, vücutta yağlardan daha fazla kalori kullanırlar. Kaslı vücuda sahip olan kimselerin, daha az vücut yağına sahip olmalarından dolayı, daha hızlı metabolizmaları vardır. Örneğin, aynı boy ve kiloda olan iki kişiyi ele alalım. Bunlardan düzenli olarak aerobik çalışma, vücut geliştirme, fitness ve benzeri aletli programları uygulayan kişinin vücut yağ oranı daha düşüktür. Diğeri ise hiçbir sportif aktivite yapmadığı için, vücut yağ oranı diğer kişiye oranla daha yüksektir ve dolayısıyla metabolizma hızı da yavaştır. Başka bir deyişle, birinci kişinin vücut fonksiyonlarını devam ettirebilmesi için, ikinci kişiden daha fazla kalori harcaması gerekmektedir.
YAVAŞLAYAN METABOLİZMA BİZİ NASIL ETKİLER?
Yavaş bir metabolizmaya sahip olduğunuzda başta kilo alma, üşüme, kuru bir cilt, yavaş nabız, düşük tansiyon ve peklik sorunları yaşanabilir. Metabolizma hızının kilo alıp vermede önemli etkisi vardır. Bazal metabolizma hızınız ne kadar düşükse, kilolu olma ihtimaliniz de o kadar yüksektir. Eğer hızlıysa şanslısınızdır, vücudunuz enerji sağlamak için daha hızlı kalori yakıyor demektir. Eğer yavaşsa, çok fazla kalori almamalısınız, ihtiyacınızdan fazlası yağ olarak depolanacaktır. Kiloluysanız, ilk işiniz metabolizmanızı hızlandırmak olmalı. Bunu yapmak için de kas dokusunu arttırmanız gereklidir. Kas dokunuz ne kadar fazlaysa, metabolizmanız da o kadar hızlanır, ince kalma şansınız artar. 40 yaşından sonra kas dokusu azalmaya başlamaktadır.
METABOLİZMAYI HIZLANDIRMAK İÇİN NELER YAPABİLİRİZ?
Metabolizma hızını artırmak için, alınacak en temel önlem düzenli egzersiz alışkanlığı kazanmaktır. Metabolizmayı hızlandırmak ve vücut fonksiyonlarının daha mükemmel olmasını sağlamak, sağlıklı bir yaşam ve canlı bir metabolizma için temel koşullardandır. Ayrıca az az sık sık beslenmek, sıvı tüketiminin yüksek olması, vücudu ısıtan bitki çayları ve termik etkisi yüksek besinleri tüketmek de yardımcı olacaktır.
METABOLİZMAYI HIZLANDIRAN BESİNLER VAR MIDIR?
Metabolizmamızın devamlılığı için, sağlıklı olarak bütün besin gruplarını içeren bir beslenme sistemine girmemiz gerekmektedir, mucizevi tek tip besin yoktur. Alınan günlük enerjinin yüzde 55-60'ının karbonhidratlardan, yüzde 15-20'sinin proteinlerden, yüzde 20-25'inin yağlardan elde edilmesine dikkat edilmelidir.
Özetle genel beslenme hikayeniz, metaboizmanıza uygun olduğu takdirde zaten canlılık korunacaktır.