KIŞ HAMİLELİKLERİNDE C VİTAMİNİ ŞART
Hamileliği kış ayına rastlayan anne adaylarının beslenmelerine daha çok dikkat etmeleri gerekiyor. Soğuk havaya bağlı oluşabilecek her türlü riskten uzak durmak ve sağlıklı bir gebelik geçirebilmek için yeterli ve dengeli beslenmek, C vitamini yönünden zengin gıdaları tüketmek oldukça önem taşıyor. Özellikle yetersiz C vitamini alımı hem annede hem de bebekte ciddi sağlık sorunlarına neden olabiliyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Opr. Dr. Figen Temelli Akın, hamilelikte kış beslenmesi ve C vitaminin önemi hakkında anne adaylarına bilgiler veriyor.
Soğuk hava gebenin enerji ihtiyacını artırabilir
Kışın hamile kadınların beslenmelerine daha özen göstermeleri gerekir. Çünkü kışın metabolizma daha fazla hızlanır ve enerjiye ihtiyaç duyar. Ayrıca hamilelik sürecinde vücuttaki hormonlar tamamen değişir. Bu nedenle her kadında farklı beslenme davranışları ortaya çıkabilir. Hamilelerin kış aylarında harcadığı enerji de kişiden kişiye göre farklılıklar gösterebilir. Bu durum kadının yaşına, gebe kalınan kiloya ve yaptığı aktivitelere göre değişkenlik gösterir. Genellikle hamileliğin ilk 15 haftasında ek bir enerjiye ihtiyaç yoktur ancak soğuk hava gebenin enerji ihtiyacını artırabilir. Bu sebeple anne adayı gereğinden fazla yemek isteyebilir. Böyle bir durumda ihtiyaçtan fazlası tüketilmemeli, yeterli ve dengeli beslenilmelidir. Metabolizmayı hastalıklara karşı dirençli hale getirebilmenin en doğru yolu sağlıklı ve düzenli beslenmektir.
Hangi besinler tüketilmeli?
Gün içinde her besin grubundan yeterli miktarda alınmalıdır. Gebelikte vücudun ihtiyacı olan tüm karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve mineraller besinlerden karşılanmalıdır. Bebeğin kas, beyin, kan ve diş yapımı için mutlaka süt ve süt ürünleri, yumurta gibi gıdaların tüketilmesi gerekir. Kuru fasulye, nohut, mercimek ve barbunya gibi baklagiller de sofradan eksik edilmemelidir. Özellikle katkı maddeli yiyecek ve içeceklerden uzak durulmalı, kızartılmış besinler tüketilmemelidir. Çünkü kızartılmış ürünler bebekler için zehirli maddeler içerir. Hamilelikte balık tüketimi de oldukça önemlidir. Kış ayı balık tüketimi için en uygun mevsimdir. Anne adayları 8.haftadan sonra kemik ve diş sağlıkları için balık tüketmeye başlamalıdır. Bu nedenle haftada 2 kez balık mutlaka tüketilmelidir.
Kış aylarında anne adayları üst solunum yolu hastalıkları olarak adlandırılan grip ve nezle gibi rahatsızlıklara yakalanabilirler. Bu sebeple, kışın soğuk hava nedeniyle su tüketiminde azalmalar olabilir. Vücudun su dengesini sağlayabilmek için günde ortalama 2 litre su içilmelidir. Suyun haricinde süt, az şekerli komposto ya da limonata, taze sıkılmış meyve suları ve ayran da tüketilebilir.
Bağışıklık sitemini güçlendirmek için C vitamini şart
Kış aylarında özellikle bağışıklık sistemini güçlendiren C vitamini içeren besinler unutulmamalıdır. C vitamini hamilelik döneminde oldukça ihtiyaç duyulan bir vitamindir. Organların onarımı, kemik-kıkırdak gelişimi, yaraların çabuk iyileşmesi, enfeksiyonlara karşı korunma ve sağlıklı bir cilde sahip olmak C vitamini alımıyla gerçekleşir. Ayrıca bebeklerin doku gelişimi açısından da gereklidir. Yapılan son araştırmalar, C vitaminin gebelik zehirlenmesini (preeklampsi) önlemede yardımcı olduğunu ve amniyotik kesenin oluşmasına katkı sağladığını belirtiyor. C vitamini önemli bir antioksidan olmasının yanı sıra kış aylarında enfeksiyonlarla mücadele edebilmek için anne adayına önemli bir katkı da sağlar.
C vitamini sadece anne için değil bebek için de çok gereklidir. Vücudun temel yapı taşlarını oluşturan kemik, kıkırdak ve bağ dokularının üretiminde büyük rol oynar. Yapılan araştırmalar da hamilelik sürecinde C vitamini eksikliğinin bebekte zihinsel gelişim geriliğine yol açabileceğini belirtiyor. Bu nedenle anne adayının her öğünde mutlaka C vitamini içeren besinleri tüketmesi gerekiyor.
Günlük C vitamini miktarı 85 miligram
Hamilelikte C vitamini kullanımı güvenlidir ancak aşırı dozda alınırsa anne ve bebeğe zararları olabilir. Önerilen günlük C vitamini miktarı 18 yaş ve üzeri gebelerde 85 miligramdır. 18 yaş ve üzeri emziren annelerin günlük alması gereken miktar ise 120 miligramdır. Havuç, turunçgiller, kivi, muz, elma, kabak, brokoli, karnabahar, kereviz, lahana, ıspanak, patates, yeşil biber ve tüm mevsim yeşillikleri çok iyi birer C vitamini kaynaklarıdır. Ayrıca yenilen sebze ve meyvelerin taze olmasına özen gösterilmeli ve bol suyla iyice yıkandıktan sonra tüketilmesi gerekir.
C vitamini içeren besinlerin tüketim değerlerini sıralamak gerekirse; turunçgillerden portakal 70-100 mg arası, greyfurt 94 mg, mandalina-limon 77 mg, kuşburnu-patates 21 mg, kivi 70 mg, brokoli 51-89 mg arası, domates 10-23 mg, 1 kase çilek 94 mg, kavun 29 mg, mango 23 mg, lahana 35 mg, bezelye 40 mg, balkabağı 10 mg, ahududu 16 mg, pancar 28 mg, yeşil biber 45 mg, ıspanak 28 miligramdır.
C vitamini eksikliği anne ve bebekte sağlık sorunlarına yol açabilir
Hamilelikte C vitamini seviyesi yüzde 50 oranında azalır. Bu nedenle gebelikte vitamin ve mineral eksikliği oldukça önemlidir. Yetersiz C vitamini alımı anne ve bebekte bazı sağlık problemlerine neden olabilir. Gebelikte C vitamini eksikliği preeklampsi (gebelik zehirlenmesi), düşük doğum ağırlığı, erken doğum riski, anemi, fetal gelişim bozuklukları (rahim içi gelişme geriliği) ve mental retardasyona (zeka geriliği) sebep olabilir. Ayrıca annede saçların çabuk kırılması, diş eti iltihabı, ciltte kuruma-soyulma ve yaraların yavaş iyileşmesine de yol açabilir. Bu nedenle anne adaylarının kış aylarında C vitamini açısından desteklenmesi oldukça önem taşır.