TOSAGEM Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Nazmi Zengin, bundan 130 yıl önce Robert Koch tarafından keşfedilen verem mikrobunun (tüberküloz basili), önlenmesi ve tedavisinde aradan geçen zaman içinde önemli başarılar kazanıldığını söyledi. 

Buna karşın tüberkülozun, çiçek ve çocuk felci örneğinde olduğu gibi tamamen yok edilemediğini ifade eden Zengin, ''Bunun iki önemli nedeni var. Birincisi tüberkülozun yoksulluk, eğitimsizlik ve sağlık alanındaki eşitsizlikler, alkolizm ve benzeri olumsuz sosyal şartlarla yakından ilişkili olması. İkincisi ise tüberküloz ilaçlarına direncin gelişmesi. Ayrıca insan bağışıklık sistemini çökerten AIDS hastalığı da XX. yüzyılın sonlarında tüberkülozun yok edilememesinde önemli bir etken olarak ortaya çıktı'' dedi.

İLAÇ SORUNU DURUMU AĞIRLAŞTIRIYOR

Her yıl 24 Mart'ta kutlanan Dünya Tüberküloz Günü'nde, farklı konuların dile getirildiğini anımsatan Zengin, toplumun, basının ve politikacıların dikkatlerinin o konu üzerine çekildiğini vurguladı. Bu yılki ana konunun 'çocukluk çağı tüberkülozu' olduğunu bildiren Zengin, şunları kaydetti:

''Biz de TOSAGEM olarak veremle savaş örgütü olan Stop TB Partnership'in çocuklarda görülen veremin önlenmesi amacıyla başlattığı uluslararası kampanyaya destek olmaya çağırıyoruz. Çocukluk çağı tüberkülozu dünya ölçeğinde yılda en az 1 milyon vaka şeklinde kendini göstermektedir. İlaçların bulunmaması ve tüberkülozun tedavisinde ve önlenmesinde kullanılan ilaçların çocuk dostu olmaması durumu daha da ağırlaştırmaktadır. Ayrıca çocuk-dostu tanı yöntemlerinin olmayışı, yetersiz surveyans ve çocuk olguların yeterince kayda geçirilmemesi nedeniyle tüberkülozlu çocukların gerçek sayısı bilinmemektedir. Çocuklarda tüberkülozun 'milyer' ve 'tüberküloz menenjiti' denilen, kısa sürede ölümle sonuçlanan tipleri daha sık görülür. Aslında hükümetler çocukluk çağındaki tüberkülozun sadece bugünü değil yarını da etkileyen bir durum olduğunun farkındadırlar. Ancak ne yazık ki kamu sağlığı programlarının çoğu çocukluk çağı tüberkülozu için gerekli yüksek kaliteli bakım ve hizmetleri sağlayacak kapasiteden yoksundur."

YENİ AŞIYA İHTİYAÇ VAR

BCG aşısının insanları tüberkülozdan koruyabilen tek silah olduğunu ancak bu aşının çocuklarda sık görülen tüberküloz tiplerinde hem etkisi hem de etki süresinin sınırlı olduğuna dikkati çeken Zengin, çocukları ve tüm insanlığı bu hastalıktan korumak için acilen yeni bir aşı geliştirilmesine ihtiyaç olduğunu belirtti.

Tüberküloz ile mücadelede sadece Sağlık Bakanlıklarına ya da sağlık çalışanlarına değil tüm toplum bileşenlerine görev düştüğünü anlatan Zengin, ''Halkın bu hastalık hakkında bilgilendirilmesi ve dengeli ve yeterli beslenme, aşılanma, tüberküloz hastalarından geçişin önlenmesi gibi konularda bilinçlendirilmesi çok önelidir. Sağlık hizmeti sağlayıcılar çocukluk çağı tüberkülozuyla hizmetleri de vermelidirler. Bilim insanları klinik çalışmalara her yaştan çocuğu dahil etmelidir. TB ilacı ve tanı ürünleri geliştiren sektörler araştırma planlarına çocukları da alarak çocuk-dostu TB tanı araçları, ilaçlar, biyoişaretleyiciler ve aşılar geliştirilmesi için yenilikçi araştırmalar yapılmalıdır.''

Zengin, sivil toplum örgütlerinin de çocukluk çağında görülen tüberküloz için tanı koyma, tedavi ve bakım hizmetleri talep etmesi gerektiğini, bu hizmetlerin gerektiğinde iyileştirilmesi için izleme faaliyetleri yapması gerektiğini sözlerine ekledi.

AA