Kolik bir başka ifadeyle “infantil kolik” sağlıklı pek çok bebekte hayatın ilk üç ayı içinde sıklıkla gördüğümüz bir durumdur. Bebek öğleden sonra özellikle de akşam üzerine doğru huzursuzlaşır. Akşamın ilk saatlerinde ise bu huzursuzluk yerini ağlamaya bırakır. Gece yarısına kadar devam eden bu sıkıntılı durum, bebeğin geç saatlerde uyumasıyla sona erer. Bu sırada bebek sık sık ayaklarını karnına çekerek gaz çıkarır ve bu dönemlerde yüzü kızarır, ağlamasının şiddeti artar. Bu tablo, bebeğin ani ve şiddetli karın ağrısı çektiğini düşündürür.

“İnfantil kolik” adını verdiğimiz bu sıkıntılı durum ile ilgili bilimsel araştırmalarda, koliğin nedeni olabileceği düşünülen faktörlerden biri olan beslenme şekli üzerinde çok çalışılmıştır. Pek çok çalışmada anne sütü ile beslenen bebeklerde infantil koliğin inek sütü veya biberon maması ile beslenen bebeklere oranla daha az görüldüğü belirlenmiştir. Ancak bu hiç görülmediği anlamına gelmez. Ayrıca “infantil kolik” görülme sıklığı ile anne sütü ve diğer beslenme şekilleri arasında fark olmadığını savunan çalışmalar da vardır. Bu bilgiler ışığı altında bebeğin anne sütü aldığı dönemde infantil kolik tanısı alması şaşırtıcı değildir.

”İnfantil kolik” çok sık karşılaştığımız, kendiliğinden geçen, üçüncü hafta ile üçüncü ay arasında görülen bir hastalıktır(?). Hastalık olarak kabul edilmesi konusunda farklı düşünceler vardır. Bu dönemde hemen hemen bütün bebekler az ya da çok bu sıkıntıları yaşarlar. Nedenleri konusunda olduğu gibi neler yapılabileceği konusunda da netleşmiş ve her bebekte yararlı olacağı öneriler belirlemek çok zordur.

1. Bebeğin ağlamasına neden olacak koşulların önlemesi söz konusu olmalıdır.

2. Bebeğin neden ağladığı doğru olarak tahmin edilmeli belirlenmelidir.

- Bebek acıkmıştır ve karnının doyurulmasını istemektedir.

- Bebek aç olmadığı halde emmek istemektedir.

- Bebek kucağa alınmak istemektedir.

- Bebeğin canı sıkılmıştır; çevreden ilgi ve uyarı beklemektedir.

- Bebek yorulmuştur ve uyumak istiyordur.

- Bebeğin uykusu gelmiştir.

3. Bu seçenekler doğrultusunda, bebek ağladığında en olası ihtimalden başlanarak ihtiyaç giderilmeye çalışılmalı; beşer dakikalık sürelerle denenmelidir.

4. Bu dönemde bebeğin sık sık emziriliyor olmasının çok önemi yoktur. Bu davranış bebeği şımartmaz...

‘Bebekte neden gaz olur?’ sorusunun cevabı bilinirse tedbir de almak mümkün olabilir. Bebeğin beslenme sırasında emerken yuttuğu hava nedenlerden biridir. Eğer bebek biberon maması ile besleniyorsa, bebeğin beslenmesinde kullanılan ürünün, bebek bağırsağında normal sindirimi sırasında da gaz ortaya çıkabilir. İnek sütü veya soya proteini alerjisinin bir belirtisi olabilir. Son durum dışında fazla üzülecek bir durum yoktur. Eğer söz konusu olan bebeğin ürünü tolere edememesi ise, bu durumda genellikle bebekte ishal, kusma iştahsızlık, emmede isteksizlik gibi diğer belirtiler de olur. Bunlar da gazdan daha önemli ve üzerinde durulması gereken belirtilerdir.

Bebeklerin emerken gaz yutmalarının en önemli nedeni beslenmenin yanlış koşullarda sürdürülmesidir. Eğer bebek anne sütü alıyorsa meme başını tümüyle ağzına alması sağlanmalı ve bebeğin hızlı emmesi engellenmelidir. Eğer bebek biberon ile besleniyorsa yine benzer şekilde bebek emerken emzik ile ağzı arasında hava yutabileceği boşluk kalmamasına özen gösterilmelidir. Bunun dışında makul aralıklarla bebek beslenmesine ara verilerek, dik olarak e yüzü arkaya gelecek şekilde annenin göğsüne dayanarak tutulmalı, midede biriken havayı dışarı çıkartması sağlanmalıdır. Bu işlem beslenme sırasında makul aralıklarla tekrarlanmalıdır.

Bebeğin emerken hava yutmaması için memeyi uygun koşullarda emmesi gerekir. Bunun için hangi memeyi emziriyorsanız karşı taraftaki elinizin baş parmağını meme ucunun üst kısmına ve diğer parmaklarınızı da altına yerleştiriniz ve meme ucunun çevresindeki areolaya dokunmadan memenizi tutunuz. Meme ucunu bebeğinizin dudaklarına dokundurunuz. Ağzını açınca, memenin ucunu bebeğinizin ağzına yerleştiriniz. Bebek meme ucunu ve çevresindeki kahverengi kısmın (areola) tamamını ağzına almalıdır. Dışarıdan bakıldığında bebeğin ağzı iyice açık olmalı, dilini öne uzattığı için, alt dudak dışa dönük görünmelidir. Bebeğin dili, alttan meme başını sarıyor olmalıdır. Bebeğiniz birkaç emme hareketinden sonra ağzında biriken sütü yutacaktır. Bebeğinizin yutuşunu görebilir veya hissedebilirsiniz. Böyle emerse, bebeğin dili ve ağzı, meme ve meme başını acıtmaz, incitmez.

Bebeğin acı dolu ağlaması ebeveynleri bebekten daha çok hırpalar. Ancak bu dönemin geçici olduğunu bilmeleri biraz daha sabırlı ve tahammüllü olmalarını kolaylaştırır.