Bu hafta riskli gebelikler konusundaki yazıma devam edeceğim. Erken doğum daha önce de belirtildiği gibi gebelerin %10 kadarında görülen son derece sıkıntılı bir durumdur.
Erken doğumun gerçekleştiği hafta bebekte ortaya çıkabilecek sorunları belirleyen en önemli faktördür, 26 haftada doğan bir bebekle 34 haftada doğan bir bebeğin yaşam şartları ve ortaya çıkabilecek sorunlar çok farklıdır, her ne kadar ikisi de erken doğan bebekler olsa bile.
Hangi durumlar erken doğuma yol açabilir?
• 16’dan küçük, 35’ten büyük yaştaki gebeler
• Sosyoekonomik durumun düşük olması; hijyen kurallarına uyum, çalışma ve yaşam şartları gibi durumlar bu konuda rol oynayan faktörlerdir
• Gebelik başladığında annenin doğum tartısının 50 kg’dan az olması
• Beslenme şartlarının bozuk ve uygunsuz olması
• Daha önce erken doğum yapmış olmak
• Rahim ağrı (serviks) bölgesinin yeterince güçlü ve kapalı olamaması
• Rahimdeki yapısal bozukluklar: küçük rahim, ortada perde-septus veya çift rahim olması
• Sigara, alkol ve bağımlılık oluşturan madde kullanımı
• Böbrek, akciğer, dış ve iç genital bölgelerde oluşan iltihabi hastalıklar
• Çoğul gebelikler
• Kan değerlerinin çok düşük olması ve kansızlık hastalığı
• Bebeğin anne karnında uygunsuz şekillerde duruyor olması
• Su kesesinin vaktinden önce açılması
Bebeğin içinde bulunduğu sıvı (amniotik kese içindeki su) miktarının normal dışında olması da bebek ve anne için risk oluşturan faktörler arasında yer alır. Suyun normalden fazla olması rahimin aşırı gerilmesine, bu gerilmeler de rahimde vakitsiz kasılmaların olup bebeğin erken doğmasına yol açabilir. Suyun çok fazla olduğu durumlarda bebek, su kesesinde rahim içinde aşırı hareketli olabilir ve buna bağlı olarak vaginal doğum için uygunsuz bir şekilde durabilir. Yine su kesesi vaktinden önce açılırsa, bebek kafası veya poposu ile doğum kanalını kapatamadığı için göbek kordonu vaginaya veya vücut dışına çıkabilir, bebeğe giden kan akımı durursa da bebek ölümü olabilir. Yine su kesesindeki suyun çok fazla olup karının aşırı büyüdüğü durumlarda, annenin akciğerleri sıkışabileceği için annede solunum zorluğu ortaya çıkabilir.
Su kesesindeki suyun normalden az olduğu durumlarda bebeğin göbek kordonu sıkışabileceği için bebekte gelişme bozuklukları veya ölüm olabilir . Yine sıkışmaya bağlı olarak bebeğin akciğerleri yeterince gelişmeyebileceği için bebeğin akciğerleri olgunlaşamaz ve bebek doğduğunda solunum hastalıkları ortaya çıkabilir. Su azlığında bebekteki sıkışmaya bağlı
olarak asimetrik vücut oluşumları görülebilir, yüz, gövde veya kemiklerde eğilmeler gibi.
Suyun fazla olmasına yol açan durumlar nelerdir?
• Gebelikte şeker hastalığı varlığı
• Çoğul gebelikler
• Bebekte mevcut olan sakatlıklar, yemek borusunun tıkalı olması, bebeğin yutma fonksiyonlarının olmaması gibi
• Kan uyuşmazlığı hastalığı, çoğunlukla annenin kan grubunun Rh negatif, babanın Rh pozitif olduğu durumlar
Hangi durumlarda bebeğin suyu azdır?
• Bebekte doğuştan böbreklerin olmaması
• Su kesesinin açılmış olması
• Bebeğin gelişiminin küçük kalması, iyi büyüyememe ve bebeğin anne karnında ölümü durumlarda su kesesindeki su olması gerekenden az olur.
Hepinize sorunsuz gebelik dileklerimle, sağlıkla kalınız.
Prof.Dr.Aktuğ ERTEKİN